Historia zabiegu Credego
Zabieg Credego został wprowadzony w 1881 roku przez niemieckiego ginekologa i położnika Carla Credégo. Zauważył on, że wiele dzieci rodzi się z zapaleniem spojówek, które jest wywołane przez dwoinkę rzeżączki – bakterię przenoszoną drogą płciową. Dwoinka rzeżączki ma zdolność przenikania przez nabłonek rogówki i powodowania ciężkiego zapalenia rogówki, które może prowadzić do trwałego uszkodzenia wzroku, a nawet ślepoty. W XIX wieku rzeżączkowe zapalenie spojówek było częstą przyczyną ślepoty u małych dzieci. Credé odkrył, że stosowanie miejscowo kropli z azotanu srebra, który ma silne właściwości bakteriobójcze, może zapobiec rozwojowi tej choroby. Zabieg ten spowodował radykalne zmniejszenie częstości występowania rzeżączkowego zapalenia spojówek i uratował wzrok wielu dzieciom.
Na czym polega zabieg Credego?
Zabieg Credego polega na zakropieniu oczu noworodka 1% roztworem azotanu srebra w ciągu dwóch godzin po porodzie. Preparat usuwa z powierzchni oka groźne bakterie, w tym dwoinki rzeżączki, które są odpowiedzialne za rozwinięcie się rzeżączkowego zapalenia spojówek u noworodków. Zabieg ten jest wykonywany przez lekarza lub położną, który podnosi powiekę dziecka i kropli preparat do worka spojówkowego. Po wykonaniu zabiegu oczu nie należy przemywać solą fizjologiczną, ponieważ może to spowodować wytrącenie chlorku srebra, który jest szkodliwy dla oka. Zabieg Credego jest bezbolesny dla dziecka i trwa kilka sekund.
Dlaczego zabieg Credego jest ważny dla zdrowia oczu noworodków?
Zabieg Credego jest ważny dla zdrowia oczu noworodków, ponieważ zapobiega rozwojowi zapalenia spojówek, które może być niebezpieczne dla wzroku dziecka. Zapalenie spojówek u noworodków to stan zapalny, który obejmuje błonę śluzową pokrywającą twardówkę oraz wewnętrzne powierzchnie powiek. Występuje u dzieci w ciągu trzydziestu dni po porodzie. Zapalenie spojówek u noworodków zazwyczaj nie jest groźnym stanem chorobowym i nie powoduje pogorszenia wzroku. Może być wywołane przez bakterie, wirusy, chlamydie, związki chemiczne lub występować w przebiegu niedrożności przewodu nosowo-łzowego. Objawy zapalenia spojówek u noworodków to zaczerwienienie, obrzęk, pieczenie, łzawienie i wydzielina z oka. Leczenie polega na stosowaniu odpowiednich kropli lub maści do oczu, które mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe lub przeciwzapalne.
Jednak niektóre rodzaje zapalenia spojówek u noworodków mogą być bardzo niebezpieczne dla wzroku dziecka. Najgroźniejsze jest rzeżączkowe zapalenie spojówek, które jest wywołane przez dwoinkę rzeżączki. Do zakażenia dochodzi w czasie porodu, gdy dziecko przechodzi przez kanał rodny matki zakażonej rzeżączką. Objawy choroby są bardzo charakterystyczne. Stwierdza się duży obrzęk powiek i spojówek z bardzo obfitą, „tryskającą” z oka wydzieliną ropną, często podbarwioną krwią. Dwoinki rzeżączki mają zdolność przenikania przez nabłonek rogówki. Skutkuje to rozwojem ciężkiego zapalenia rogówki z dużą destrukcją tkanki rogówkowej i częstym występowaniem perforacji rogówki. Następuje duże zmętnienie rogówki i zmiany w przednim odcinku oka, które mogą powodować ślepotę u dziecka. Rzeżączkowe zapalenie spojówek jest stanem nagłym i wymaga natychmiastowego leczenia. Leczenie polega na podawaniu silnych antybiotyków dożylnie oraz miejscowo do oka. Niekiedy konieczna jest operacja oka, np. przeszczep rogówki.
Zabieg Credego jest skutecznym sposobem zapobiegania rzeżączkowemu zapaleniu spojówek u noworodków. Azotan srebra niszczy dwoinki rzeżączki i zapobiega ich przenikaniu do rogówki. Zabieg ten jest bezpieczny dla dziecka i nie powoduje żadnych poważnych powikłań. Jedynym niepożądanym efektem jest przejściowe podrażnienie oka, które objawia się zaczerwienieniem, łzawieniem i lekkim obrzękiem. Zazwyczaj ustępuje samoistnie po kilku godzinach lub dniach. Nie ma wpływu na wzrok dziecka i nie wymaga leczenia.
Wskazania i przeciwwskazania
Zabieg Credego jest zabiegiem profilaktycznym, który ma na celu zapobieganie rzeżączkowemu zapaleniu spojówek u noworodków. Jest to stan zapalny błony śluzowej oka, który może być wywołany przez bakterie przenoszone przez matkę podczas porodu. Zapalenie spojówek u noworodków może być niebezpieczne dla wzroku, a nawet prowadzić do ślepoty, dlatego ważne jest, aby zastosować odpowiednią profilaktykę.
Wskazania do zabiegu Credego są następujące:
- Zabieg Credego jest obowiązkowy w Polsce od 1933 roku i jest wykonywany u każdego noworodka bez względu na rodzaj porodu (naturalny czy cesarski).
- Zabieg Credego jest uznawany za najlepszą metodę profilaktyki rzeżączkowego zapalenia spojówek u noworodków, ponieważ azotan srebra nie wywołuje oporności bakterii, co może być problemem w przypadku stosowania antybiotyków.
- Zabieg Credego jest skuteczny nie tylko przeciwko dwoinkom rzeżączki, ale także innym bakteriom, które mogą powodować zapalenie spojówek u noworodków, takim jak chlamydia, gronkowiec czy paciorkowiec.
Przeciwwskazania do zabiegu Credego są następujące:
- Zabieg Credego nie powinien być wykonywany u noworodków z ciężkimi, niewyrównanymi chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak sepsa, niewydolność oddechowa czy krwotok.
- Zabieg Credego nie powinien być wykonywany u noworodków z aktywną infekcją narządu płciowego lub okolic genitalnych wirusem opryszczki pospolitej, ponieważ może to pogorszyć stan zapalny oka.
- Zabieg Credego nie powinien być wykonywany u noworodków z żywą, prawidłowo zlokalizowaną ciążą wewnątrzmaciczną, ponieważ może to spowodować poronienie lub uszkodzenie płodu.
