O komórkach macierzystych krąży wiele mitów. Publikowana jest masa informacji na ich temat – część owianych jest wielką tajemnicą, inne zwyczajnie mijają się z rzeczywistością. Postaramy się w prosty sposób odpowiedzieć na podstawowe pytania.
Co to są komórki macierzyste?
Zacznijmy od podstaw. Komórki macierzyste to absolutnie podstawowe, pierwotne i jeszcze niewyspecjalizowane komórki układu krwionośnego. Ze względu na swoją „pierwotność” i młodość genetyczną, mają zdolność nieograniczonego podziału i „dostosowania się”- mogą się przeistaczać w komórki tkanki kostnej, mięśniowej, a nawet w komórki mięśnia sercowego!
Stąd ich tak wielka siła.
Do czego mogą być wykorzystywane komórki macierzyste?
To podstawowe pytanie, od którego warto zacząć rozważania nad bankowaniem krwi pępowinowej. Otóż komórki macierzyste wykorzystywane są do leczenia wielu chorób, wobec których medycyna pozostaje bezradna lub są dla niej wsparciem. Komórki macierzyste są używane w leczeniu białaczki, raka piersi, chorób układu krwionośnego, a także chłonnego chłoniaka, czy zespołu mielodysplastycznego.
Lista tych przypadłości już teraz jest dosyć długa – obecnie znajduje się na niej 80 chorób, a dodatkowo cały czas trwają badania nad wykorzystywaniem ich do leczenia także innych np. autyzmu, mózgowego porażenie dziecięcego czy zaniku mięśni.Alzheimera, tocznia czy dziecięcego porażenia mózgowego.
Czy komórki macierzyste znajdują się tylko w krwi pępowinowej?
Nie tylko, można je także uzyskać ze szpiku, natomiast te uzyskane z krwi pępowinowej zdecydowanie łatwiej się pozyskuje. Dużo mniejsze jest także ich ryzyko odrzucenia. Poza tym komórki macierzyste z krwi pępowinowej mają bardzo dużą zdolność namnażania się po przeszczepie.
Jak zachować komórki macierzyste?
Komórki macierzyste pobierane są podczas porodu, a konkretnie po. Nie jest prawdą, że wiążę się z to z jakąś niedogodnością (bólem!) dla dziecka, czy mamy. Komórki macierzyste pobierane są po odpępnieniu noworodka. Pobierane z pępowiny, która i tak jest „odpadem” medycznym – jej pobranie nie wiąże się z żadną ingerencją w organizm dziecka. Do pobrania krwi pępowinowej wykorzystuje się specjalny zestaw, który dostarczany jest z banku krwi pępowinowej. Następnie krew transportowana jest do laboratorium, przez specjalnie upoważnioną do tego osobę. W kolejnym etapie trafia do specjalnych zbiorników, chłodzonych azotem.
Komu mogą pomóc komórki macierzyste?
Komórki macierzyste mogą być wykorzystywane w leczeniu nie tylko samego dziecka (dawcy), ale także innych osób – nie tylko spokrewnionych. Przechowując komórki w banku rodzinnym mamy zabezpieczenie dla swoich dzieci.
Warunkiem jest tzw. zgodność tkankowa (oczywiście większa szansa na taką zgodność występuje u osób spokrewnionych, natomiast nie jest wykluczona u obcych).
Czy podczas przechowywania może się coś stać z komórkami?
Najnowsze publikacje naukowe autorstwa Prezydenta Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego i jednego z pionierów wykorzystania krwi pępowinowej prof. H.Broxmeyer’a mówią o wykorzystaniu komórek macierzystych z krwi pępowinowej przechowywanych przez 24 lata! Tak więc krew pępowinowa może być przechowywana tak długo, jak zajdzie potrzeba.
Możliwe jest to dzięki specjalnym warunkom, w jakich przechowywane są komórki macierzyste.
