Do momentu porodu dziecko miało wygodę. Pływało sobie w ciepłym brzuszku, było niemal ciągle kołysane, docierały do niego przyjemne i uspokajające dźwięki. Aż nagle przyszedł ten moment, gdy trzeba było opuścić to bezpieczne i ciepłe schronienie i znaleźć się w świecie tak całkiem innym.
Co się dzieje z dzieckiem podczas porodu?
Oznaką rozpoczęcia porodu jest skrócenie i rozszerzenie szyjki macicy oraz regularne skurcze. Gdy zaczyna się akcja porodowa, dziecko naciska główką na szyjkę macicy, powodując jej rozwieranie. Wydzielana oksytocyna, która odpowiada za postęp porodu, wpływa również na dziecko – w tym przypadku uspokajająco. Nasilające się skurcze dają dziecku poczucie delikatnego ugniatania i wpływają na przesuwanie się malucha w kanale rodnym. Skurcze ograniczają również dostawę tlenu dla dziecka. Nie ma to jednak wpływu na jego samopoczucie, dzieci sobie z tymi mniejszymi dostawami dobrze radzą – potrafią efektywniej wykorzystywać tlen, który otrzymują.
Dziecko śpi podczas porodu
Zdarzają się i takie sytuacje. To dowód na to, że poród – przynajmniej w pierwszej fazie – nie jest zbyt stresującym dla dziecka przeżyciem. Jeśli matka podczas porodu zachowuje spokój np. korzysta z technik relaksacyjnych, wówczas i dziecko jest bardzo wyciszone i rzeczywiście może nawet usnąć.
Gdy skurcze stają się częstsze, co 2-3 minuty a szyjka macicy osiąga pełne rozwarcie, dziecko odczuwa coraz mocniejsze napieranie i ucisk. Nie wiemy do końca, czy dziecko odczuwa wówczas ból, choć możemy być niemal pewni, że jest to dla niego duży dyskomfort. Podczas tej fazy porodu nie bez powodu nakazuje się rodzącej szybko oddychać. Chodzi o maksymalizację ilości tlenu dostarczanego wówczas dziecku, by nie pogorszyć jego samopoczucia.
Przeciśnięcie się dziecka przez kanał rodny wymaga od niego pewnego ruchu. Pomagają mu w tym skurcze, ale dużo pracy wykonuje tutaj także samo dziecko – odwracając się w taki sposób, by główka najłatwiej przeszła przez wąski kanał. Jak wiadomo, czaszka dziecka jest dość elastyczna i pozwala dostosować się do wąskiego przejścia. W momencie, gdy główka jest widoczna, dziecko odczuwa maksymalny nacisk. Ciśnienie jakie się wytwarza sprawia, że maluch jest zdolny wydalić płyn z płuc, a jednocześnie chroni go to przed wdychaniem płynów ustrojowych matki m.in. krwi, która znajduje się w drogach rodnych. Po wyjściu główki, dziecko musi wykonać ćwierć obrotu, by umożliwić wyjście barkom i reszcie ciałka. Wystarczy jedno parcie, by dziecko w całości było na zewnątrz.
Czy dziecko odczuwa ból?
Mimo wszelkich naturalnych przeciwbólowych zdolności naszego organizmu, nie jesteśmy w stanie całkowicie uchronić dziecko od bólu podczas porodu. Nie wiadomo jednak, jak duże cierpienie przeżywają w porodzie dzieci. To wciąż dyskusyjny temat. Źródłem bólu najpewniej jest nacisk, jaki dziecko czuje na swoje ciało. Można go sobie nawet trochę wyobrazić, gdybyśmy spróbowali przecisnąć się przez bardzo wąski, klaustrofobiczny korytarz albo ktoś by nas bardzo mocno ścisnął, uniemożliwiając nam swobodny ruch.
A jak to jest z oddychaniem dziecka?
Dziecko do chwili porodu oddycha tlenem dostarczanym z łożyska. Gdy maluch się rodzi, traci kontakt z łożyskiem i funkcję oddychania przejmują płuca. Pierwszym momentem, gdy dziecko uczy się oddychać płucami jest pierwszy łyk powietrza, który bierze tuż po porodzie a wraz z nim pierwszy krzyk. Zanim się jednak urodzi, w trakcie porodu musi dojść do przygotowania na to płuc. W macicy dziecko płuca ma wypełnione płynem. W czasie porodu, płyn powoli wydostaje się z płuc (dzięki naciskowi na klatkę piersiową), dzięki czemu płuca się rozszerzają i mogą swobodnie napełnić się powietrzem, gdy dziecko znajdzie się na zewnątrz.
Jak dziecko odczuwa zmianę temperatur?
Różnica między temperaturą na zewnątrz (w sali porodowej) a wewnątrz (w łonie matki) wynosi kilkanaście stopni. Pomocna w dostosowaniu się do nowych warunków bywa dziecięca tarczyca. Gdy maluch się rodzi, parametry tarczycy są bardzo wysokie, dzięki czemu możliwa jest produkcja swojego rodzaju tłuszczu, który pomaga wyregulować temperaturę dziecka i uchronić go przed zmarznięciem.
Czy podczas porodu dziecku słyszy i widzi?
Funkcje słuchowe dziecka rozwijają się w życiu płodowym, więc maluch na pewno rejestruje dźwięki, które do niego dochodzą podczas porodu. Najważniejszym jednak dźwiękiem dla dziecka jest głos mamy, dlatego zarówno podczas porodu, jak i tuż po nim, warto mówić do swojego dziecka spokojnym tonem. To działa na niego odstresowująco.
Z umiejętnością widzenia jest trochę inaczej. Niby dziecko widzi, ale dość niewyraźnie, więc nie może dokładnie rejestrować drogi, którą pokonuje podczas porodu. Do głosu dochodzą tutaj silniejsze zmysły np. dotyku. Po porodzie zauważalną różnicą dla dziecka jest zapewne światło. W brzuchu jest ciemno, czasem panuje półmrok, dlatego poród na dobrze oświetlonej sali porodowej jest dużym szokiem dla malucha. Warto ograniczyć światło podczas porodu, by zminimalizować u dziecka poziom stresu.
A jak wygląda cesarskie cięcie z perspektywy dziecka?
Istnieje wiele różnić pomiędzy porodem naturalnym a cc. Dziecko rodzące się w naturalny sposób, poddawane jest dużemu wysiłkowi i ciśnieniu, więc zniekształca się jego główka. Przy cesarskim cięciu, czaszka dziecka ma bardziej symetryczny kształt. To jednak różnica mało istotna. Ważną różnicą jest oddychanie dziecka. Oddech dziecka rodzącego się przez cc bywa płytszy i szybszy, co najczęściej jest konsekwencją zalegania w płucach dziecka płynów. Noworodek po cc musi oddychać szybciej i intensywniej, by płyn został w całości wchłonięty. Zwykle trwa to do 48 godzin po porodzie. Potem wszystko wraca do normy.
[contentblock id=1 img=gcb.png]
Przeczytaj jeszcze:
Poród indukowany a naturalny – różnice
Czy krzyk podczas porodu jest potrzebny?
