Obrzęki w ciąży – skąd się biorą i jak im zapobiegać

Obrzęki w ciąży mogą mieć mnóstwo przyczyn, ale zwykle są następstwem zwiększonej objętości krwi przyszłej mamy nawet o połowę. Obrzęki to efekt ogólnego zwiększenia objętości płynów ustrojowych. Zwykle dolegliwość ta ustępuje po porodzie, ale dla wielu ciężarnych to marne pocieszenie, bo uciążliwości związane z obrzękami bywają naprawdę duże.

Obrzęki w ciąży – jak to wygląda?

Obrzęki w ciąży przyjmują formę opuchlizny. W organizmie gromadzi się tak dużo płynów (nawet kilka litrów), że ciało puchnie. Obrzęk najczęściej pojawia się w okolicach: stóp, kostek, twarzy, rąk, a nawet warg sromowych.

Obrzęki w ciąży – co jest przyczyną?

Jak już wspomnieliśmy, źródłem dolegliwości jest zwiększenie objętości krwi. Zjawisko jest powszechne na końcówce ciąży, bo organizm w ten sposób przygotowuje się na znaczącą utratę krwi w trakcie porodu. Robi więc swoiste zapasy. Ciężarne zwykle narzekają na wieczorne obrzęki – najczęściej nóg – które ustępują w nocy. Serce pompuje krew do żył, a ta wędruje w dół, do nóg zgodnie z siłą grawitacji. Ciśnienie w żyłach jest słabsze niż to w tętnicach, dlatego powrót krwi do serca jest wolniejszy. Nadmiar płynów przedostaje się do tkanek w dolnych kończynach. W sytuacji, gdy pojawiają się obrzęki nóg, najlepszym sposobem jest podniesienie ich ponad poziom serca (np. można leżeć z nogami położonymi na wysokiej poduszce).

Obrzęki w ciąży – czy mogą oznaczać coś poważnego?

Zanim jednak zbagatelizujesz swoje ciążowe obrzęki, warto zastanowić się, czy przyczyną nie są poważniejsze schorzenia. Jeśli obrzęki występują przed trzecim trymestrem, utrzymują się bardzo długo, a przy tym pojawiają się inne niepokojące objawy, być może źródłem puchnięcia jest coś innego niż ciąża.

Jakie mogą być przyczyny obrzęków w ciąży, poza jej fizjologią:

Stan przedrzucawkowy – źródłem obrzęków może być nadciśnienie ciążowe. Najczęściej występuje u młodych pierworódek. Stan przedrzucawkowy objawia się między innymi obrzękiem wokół kostek, twarzy i rąk.

Choroby nerek – jeśli przyszła mama choruje na nerki, obrzęki mogą być bardziej uciążliwe niż u innych.

Zapalenie żył, zakrzepica – w tym schorzeniu obrzęk zwykle dotyczy nóg i kostek, któremu towarzyszy zaczerwienienie i ból.

Obrzęki w ciąży – dlaczego ustępują po nocy?

Najczęściej obrzęki ciążowe pojawiają się wieczorem, szczególnie po dłuższym siedzeniu lub staniu. W nocy zwykle maleją i prawie zawsze ustępują do rana. Dlaczego tak się dzieje? Ustępowaniu obrzęków sprzyja po prostu pozycja leżąca. Dzięki niej nogi, nerki i serce są na tym samym poziomie. Płyn w tkankach wraca więc do naczyń krwionośnych, następnie stamtąd dostaje się do serca a potem do nerek, które odfiltrowują płyn z ciała. Mają na to całą noc, a więc wystarczający czas, by przefiltrować wszystko. Z tym zjawiskiem wiąże się też zwiększona potrzeba siusiania w nocy. W końcu nadmiar płynów musi znaleźć jakieś ujście z organizmu.

Obrzęki w ciąży – jak im zapobiegać?

Choć trudno je całkowicie wyeliminować – w końcu ciężko walczyć z matką naturą – można zrobić wiele, by obrzęki w ciąży nie były uciążliwe. Oto sposoby na to:

1. Pij wodę – to wcale nie jest sprzeczne z gromadzeniem się płynów w organizmie. Picie wody mobilizuje tkanki gromadzące płyny do oddania ich z powrotem do krążenia i odfiltrowania przez nerki.
2. Noś pończochy uciskowe – zanim jednak je kupisz, skonsultuj to ze swoim lekarzem. Pończochy muszą też być właściwie dopasowane, by zbyt mocno nie uciskały nóg (bo to tylko pogłębi problem).
3. Nie unikaj ruchu – wykonując nawet proste ćwiczenia pobudzisz układ krążenia do wzmożonej pracy.
4. Ogranicz spożywanie soli – sól zatrzymuje wodę w organizmie i podnosi ciśnienie krwi, dlatego unikaj mocno solonych potraw np. śledzi, a najlepiej – ogranicz spożycie tej przyprawy do minimum.
5. Nie noś obcisłej i nieprzepuszczającej powietrza odzieży – potrafi działać jak opaska uciskowa, która uniemożliwia swobodny powrót krwi do serca.
6. Nie przebywaj zbyt długo w pozycji stojącej lub siedzącej – jeśli musisz stać lub siedzieć przez wiele godzin (np. w pracy), rób częste przerwy, by zmienić pozycję i trochę poćwiczyć.

Zobacz jeszcze:

Ciąża w lecie – jak przetrwać?

autor: iguana

foto: pixabay.com