Przyczyny nadmiernej potliwości u dzieci
Nadmierne pocenie się (hiperhydroza, nadpotliwość) u dzieci może mieć różne przyczyny, zarówno fizjologiczne, jak i patologiczne. Oto najczęstsze z nich:
- Przegrzanie. To najprostsze i najczęstsze wyjaśnienie nadmiernej potliwości u dzieci. Jeśli dziecko jest zbyt ciepło ubrane, ma na sobie syntetyczne lub obcisłe ubrania, śpi pod zbyt grubą kołdrą lub w zbyt nagrzanym pomieszczeniu, może się pocić, aby obniżyć temperaturę ciała. Rozwiązaniem jest dostosowanie stroju i pościeli do warunków otoczenia i zapewnienie dziecku odpowiedniej wentylacji i nawodnienia.
- Dziedziczenie. Niektóre dzieci mają po prostu większą skłonność do pocenia się niż inne, co może być kwestią genetyczną lub indywidualnego metabolizmu. Jeśli rodzice lub inni krewni dziecka również mocno się pocą, może to być cecha dziedziczona. Rozwiązaniem jest akceptacja tego faktu i w przyszłości stosowanie środków łagodzących potliwość, takich jak antyperspiranty czy talki.
- Infekcje. Pocenie się może być objawem infekcji wirusowej lub bakteryjnej, takiej jak przeziębienie, grypa, angina czy zapalenie ucha. Zwykle towarzyszą mu inne symptomy, takie jak gorączka, kaszel, katar, ból gardła czy ucha. Rozwiązaniem jest leczenie infekcji odpowiednimi lekami i środkami domowymi oraz obserwacja stanu dziecka.
- Anemia. Anemia u dzieci to stan, w którym poziom hemoglobiny we krwi jest zbyt niski, co powoduje niedotlenienie tkanek i narządów. Jednym z objawów anemii może być nadmierne pocenie się, zwłaszcza w nocy. Inne objawy to bladość skóry i błon śluzowych, osłabienie, zmęczenie, zawroty głowy czy duszność. Rozwiązaniem jest ustalenie przyczyny anemii i jej leczenie suplementami żelaza lub witaminy B12.
- Zaburzenia hormonalne. Niektóre zaburzenia hormonalne mogą wpływać na potliwość dziecka, np. nadczynność tarczycy, cukrzyca czy niedoczynność przytarczyc. Inne objawy tych zaburzeń to np. utrata lub przyrost masy ciała, wzrost lub spadek apetytu, nerwowość lub apatia, pragnienie lub częste oddawanie moczu. Rozwiązaniem jest badanie poziomu hormonów we krwi i ich leczenie farmakologiczne lub dietetyczne.
- Otyłość. Otyłość to nadmierna ilość tkanki tłuszczowej w organizmie, która utrudnia termoregulację i powoduje wzmożone pocenie się. Inne objawy otyłości to np. nadwaga lub nadmierny wskaźnik masy ciała (BMI), problemy z oddychaniem, wysokie ciśnienie krwi czy cukier. Rozwiązaniem jest zmiana nawyków żywieniowych i zwiększenie aktywności fizycznej dziecka.
- Wady serca. Wady serca to nieprawidłowości w budowie lub funkcjonowaniu serca, które mogą zaburzać krążenie krwi i powodować nadmierne pocenie się. Inne objawy wad serca to np. sinica, duszność, obrzęki, szybkie bicie serca czy zasłabnięcia. Rozwiązaniem jest diagnoza i leczenie wad serca przez kardiologa, czasem z użyciem leków lub zabiegów operacyjnych.
- Stres. Stres to stan emocjonalny, który wywołuje reakcję organizmu na sytuacje trudne lub zagrożenia. Stres może powodować nadmierne pocenie się, ponieważ stymuluje układ współczulny i wydzielanie adrenaliny. Inne objawy stresu to np. lęk, niepokój, drażliwość, bezsenność czy bóle brzucha. Rozwiązaniem jest pomoc dziecku w radzeniu sobie ze stresem, np. poprzez rozmowę, relaksację, zabawę czy terapię.
Związek pocenia się z poziomem witaminy D
Witamina D jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. Bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej, wpływa na wzrost i mineralizację kości, wzmacnia układ odpornościowy i nerwowy oraz chroni przed wieloma chorobami. Witamina D jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego lub dostarczana z pożywieniem lub suplementami.
Niedobór witaminy D u dzieci może prowadzić do wielu powikłań, takich jak krzywica, osteoporoza, próchnica zębów, infekcje, alergie czy depresja. Jednym z objawów niedoboru witaminy D może być również nadmierne pocenie się, zwłaszcza głowy i rąk. Pocenie się może być spowodowane przez zaburzenia gospodarki wapniowej lub przez nadmierną aktywność gruczołów potowych.
Aby zapobiec niedoborowi witaminy D u dziecka, należy zapewnić mu odpowiednią ekspozycję na słońce (ok. 15-20 minut dziennie), zrównoważoną dietę bogatą w produkty zawierające witaminę D (np. ryby tłuste, jaja, masło) lub podawać mu suplementy witaminy D zgodnie z zaleceniami lekarza lub aptekarza.
Nadpotliwość u dziecka może mieć różne przyczyny, zarówno nieszkodliwe, jak i poważne. Jeśli pocenie się dziecka jest nadmierne, utrzymuje się dłużej niż kilka dni lub towarzyszą mu inne niepokojące objawy, warto skonsultować się z lekarzem pediatrą i wykonać odpowiednie badania. W zależności od przyczyny potliwości dziecka, lekarz może zaproponować odpowiednie leczenie lub zalecić zmiany w stylu życia i pielęgnacji dziecka.
