Co to jest relaktacja?
Relaktacja to odbudowa laktacji w dowolnym czasie po jej zakończeniu lub zmniejszeniu. Może dotyczyć kobiet, które karmiły piersią wcześniej i chcą do tego wrócić, lub kobiet, które nigdy nie karmiły piersią i chcą zainicjować produkcję pokarmu. W tym drugim przypadku mówimy o laktacji indukowanej lub adopcyjnej. Relaktacja polega na stymulowaniu piersi przez dziecko lub laktator w celu pobudzenia wydzielania prolaktyny – hormonu odpowiedzialnego za produkcję mleka.
Dlaczego warto spróbować relaktacji?
Relaktacja może być motywowana różnymi przyczynami, ale najważniejszą z nich jest dobro dziecka i matki. Karmienie piersią ma wiele korzyści zdrowotnych, emocjonalnych i ekonomicznych dla obu stron. Oto niektóre z nich:
- Mleko matki jest idealnie dostosowane do potrzeb dziecka, zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, przeciwciała i czynniki wzrostu.
- Karmienie piersią chroni dziecko przed infekcjami, alergiami, otyłością i cukrzycą.
- Karmienie piersią wspomaga rozwój mózgu, układu nerwowego i układu odpornościowego dziecka.
- Karmienie piersią buduje silną więź między matką a dzieckiem, daje poczucie bezpieczeństwa i komfortu.
- Karmienie piersią pomaga matce szybciej wrócić do formy po porodzie, zmniejsza ryzyko krwawienia, anemii i depresji poporodowej.
- Karmienie piersią obniża ryzyko raka piersi i jajników u matki.
- Karmienie piersią jest tanie, łatwe i ekologiczne.
Jak się przygotować do relaktacji?
Relaktacja nie jest łatwym ani szybkim procesem. Wymaga od matki dużej motywacji, wytrwałości i zaangażowania. Niezbędne jest też wsparcie ze strony partnera, rodziny, przyjaciół i specjalistów. Oto kilka kroków, które należy podjąć przed rozpoczęciem relaktacji:
- Skonsultuj się z lekarzem lub położną. Upewnij się, że nie masz żadnych przeciwwskazań medycznych do karmienia piersią lub stosowania laktatora. Zapytaj o możliwość przyjmowania leków wspomagających laktację, takich jak domperidon czy metoklopramid.
- Skontaktuj się z doradcą laktacyjnym. Doradca laktacyjny to specjalista w zakresie karmienia piersią, który może ocenić twoją sytuację, zaproponować indywidualny plan działania i udzielić ci niezbędnej pomocy i porad. Możesz znaleźć doradcę laktacyjnego na stronie Polskiego Stowarzyszenia Konsultantów Laktacyjnych.
- Zaopatrz się w odpowiedni laktator. Laktator to urządzenie służące do odciągania pokarmu z piersi. Jest niezbędny do stymulowania produkcji mleka i zastępowania karmienia sztucznego. Wybierz laktator elektryczny, najlepiej dwufazowy i dwustronny, który naśladuje naturalny rytm ssania dziecka. Możesz kupić lub wypożyczyć urządzenie w sklepie medycznym lub aptece.
- Znajdź czas i miejsce na relaktację. Relaktacja wymaga regularnego i częstego stymulowania piersi, co zajmuje sporo czasu i energii. Zorganizuj sobie wygodne i spokojne miejsce do odciągania pokarmu i karmienia dziecka. Poproś o pomoc bliskich w opiece nad dzieckiem i domem, abyś mogła się skupić na swoim celu.
Jak przebiega relaktacja?
Relaktacja polega na stymulowaniu piersi przez dziecko lub laktator w celu pobudzenia produkcji mleka. Nie ma jednej uniwersalnej metody relaktacji, ponieważ każdy przypadek jest inny i zależy od wielu czynników, takich jak wiek dziecka, czas od zakończenia karmienia piersią, ilość produkowanego mleka czy współpraca dziecka. Dlatego ważne jest, aby dostosować proces relaktacji do swoich indywidualnych potrzeb i możliwości. Oto kilka ogólnych zasad, które mogą pomóc:
- Stymuluj piersi jak najczęściej i jak najdłużej. Im częściej i dłużej będziesz stymulować piersi, tym więcej mleka wytworzysz. Staraj się stymulować piersi co najmniej 8-12 razy na dobę, co 2-3 godziny, przez 15-20 minut na każdą pierś. Możesz to robić za pomocą laktatora lub dziecka, lub obu na zmianę.
- Zachęcaj dziecko do ssania piersi. Jeśli twoje dziecko jest chętne do ssania piersi, to jest najlepszy sposób na pobudzenie laktacji. Spróbuj karmić dziecko piersią przed podaniem mu sztucznego pokarmu, aby było głodne i aktywne. Ułóż się z dzieckiem w wygodnej pozycji i włóż całą brodawkę i otoczkę do jego ust. Sprawdź, czy dziecko dobrze chwyta pierś i ssie skutecznie. Jeśli masz problem z przystawieniem dziecka do piersi, poproś o pomoc doradcę laktacyjnego.
- Używaj systemu wspomagającego karmienie piersią. System wspomagający karmienie piersią to urządzenie służące do podawania dziecku sztucznego pokarmu podczas ssania piersi. Składa się z pojemnika na pokarm, cienkiej sondy i klipsa mocującego. Sonda jest przymocowana do brodawki matki i wprowadzana do ust dziecka razem z nią. Dzięki temu dziecko otrzymuje pokarm z pojemnika i stymuluje pierś matki jednocześnie. System wspomagający karmienie piersią pomaga utrzymać kontakt skóra do skóry między matką a dzieckiem, zapobiegać preferowaniu butelki przez dziecko i zwiększać ilość produkowanego mleka.
- Monitoruj postępy i dostosowuj plan działania. Relaktacja to proces dynamiczny i zmienny, który wymaga ciągłej obserwacji i ewaluacji. Zapisuj ilość odciąganego pokarmu, częstotliwość i czas stymulacji piersi, ilość podawanego sztucznego pokarmu i wagę dziecka. Zauważaj, jak zmienia się twoje samopoczucie, laktacja i zachowanie dziecka. Jeśli widzisz poprawę, kontynuuj według ustalonego planu. Jeśli nie widzisz postępów lub napotykasz trudności, skonsultuj się z doradcą laktacyjnym i wprowadź niezbędne zmiany.
Jak długo trwa relaktacja?
Relaktacja to proces indywidualny i nieprzewidywalny. Nie można określić dokładnie, jak długo potrwa i jaki będzie jego efekt. Wiele zależy od czynników, takich jak wiek dziecka, czas od zakończenia karmienia piersią, ilość produkowanego mleka czy współpraca dziecka. Niektóre kobiety osiągają pełną laktację po kilku tygodniach, inne potrzebują kilku miesięcy, a jeszcze inne nie są w stanie wytworzyć wystarczającej ilości mleka i muszą łączyć karmienie piersią z karmieniem sztucznym. Ważne jest, aby nie porównywać się z innymi kobietami i nie poddawać się zniechęceniu. Każda kropla mleka jest cenna dla dziecka i matki.
