Wydawać by się mogło, że czasy wyprysków na twarzy masz już dawno za sobą, a tu proszę! Zaszłaś w ciążę, a na twojej buzi pojawiły się zmiany typowe dla nastolatki?
Dlaczego tak się dzieje? Czy na stan skóry w ciąży mają wpływ hormony?
Skóra w ciąży wymaga zdwojonej pielęgnacji
W oczekiwaniu na nowego członka rodziny, przyszła mama nie powinna zapominać o pielęgnacji skóry twarzy oraz całego ciała. W okresie ciąży to właśnie ona narażona jest na występowanie wielu niekorzystnych zmian na jej powierzchni. Ważna jest tu świadomość odnośnie powstawania tych problemów, profilaktyka oraz odpowiednie działania terapeutyczne, gdy niekorzystna zmiana już się pojawi. Jak zatem pielęgnować skórę w czasie ciąży, aby po porodzie była zdrowa i zadbana? I jakie przypadłości powinny wzbudzać obawy, a do których należy podejść z większym spokojem?
Ciąża a skóra – co się wtedy dzieje?
Za zmiany pojawiające się na skórze ciężarnej, odpowiadają w dużej mierze czynniki hormonalne, immunologiczne oraz metaboliczne. Niemałe znaczenie mają tu osobnicze uwarunkowania, w tym geny oraz rodzaj stosowanej diety i pielęgnacji kosmetologicznej. U jednych kobiet w ciąży może wystąpić nadmierna suchość i wrażliwość, u innych zaś zwiększy się aktywność gruczołów łojowych, a co za tym idzie cera może stać się tłusta, skłonna do wyprysków, a nawet trądziku! Niekorzystne zmiany mogą obejmować całe ciało lub jego poszczególne fragmenty, np. twarz, okolice krocza i brzucha. Choć większość z nich mija po urodzeniu dziecka, niektóre mogą być bardzo uciążliwe oraz negatywnie wpływać na samoocenę.
Problemy skórne występujące w ciąży
Dość częstym zjawiskiem jest powstawanie tzw. ostudy. Charakteryzuje się ona zabarwieniem twarzy w nieregularne, rozmieszczone asymetrycznie plamy. Z reguły umiejscawiają się one w jej centralnej części – policzki, czoło, okolice ust. Ich ustępowanie może być powolne, stąd po okresie ciąży może zaistnieć konieczność zastosowanie produktów wybielających. W przypadku wystąpienia ostudy oraz innych zmian depigmentacyjnych (przebarwień, brodawek, pieprzyków), należy pamiętać, że zaostrzają się one na słońcu. Wskazane jest zatem ograniczenie opalania twarzy oraz całego ciała, najlepiej do czasu ich ustąpienia oraz stosowanie preparatów ochronnych.
Do specyficznych zmian skórnych należy tzw. linea negra. To zmiana, w której środek skóry brzucha przybiera kolor brązowo-czarny. Dysfunkcja ta ustępuje samoistnie po porodzie, stąd nie powinna wzbudzać większych obaw.
W późniejszym okresie ciąży, głównie na skórze brzucha, piersi i ud powstają rozstępy. Występują one u ok. 85-90% ciężarnych. Główną przyczyną ich powstawania są wahania hormonalne oraz nadmierne rozciąganie się skóry, przez co zmniejsza się jej elastyczność. W początkowym etapie zalecane jest stosowanie kosmetyków nawilżających oraz natłuszczających. Potem, gdy zmiany są bardziej widoczne, rekomenduje się używanie specjalistycznych preparatów na rozstępy, dedykowanych kobietom w ciąży. Podczas kąpieli można wykonywać masaż okolic podatnych na powstawanie rozstępów (ud, bioder, pośladków), najlepiej szorstką rękawicą. Nie powinno się przy tym masować brzucha, ponieważ istnieje ryzyko wywołania przedwczesnych czynności skurczowych.
U kobiet ciężarnych mogą powstawać swędzące grudki i ogniska pokrzywkowe. Wysypka umiejscawia się na brzuchu, zwłaszcza w okolicach rozstępów, na pośladkach lub ramionach. Objawy zazwyczaj ustępują po porodzie. Uporczywy świąd skóry może być też objawem tzw. cholestazy ciążowej, która jest niebezpiecznym dla płodu schorzeniem wątroby. Zjawisko to wymaga konsultacji z lekarzem.
Niekorzystne zmiany skórne obejmują okolice piersi. Pojawia się nadmierna pigmentacja wokół brodawek sutkowych, zaś sama powierzchnia piersi może pokryć się rozstępami. Z zabiegami eliminującymi te i inne zmiany należy wstrzymać się do czasu zakończenia karmienia dziecka.
Suchość skóry w ciąży
Skórę większości kobiet w ciąży, zwłaszcza po trzecim trymestrze, można określić jako suchą, wrażliwą i skłonną do podrażnień. Dlatego tak ważne jest stosowanie kosmetyków nawilżających oraz wzmacniających jej barierę ochronną. Sprawdzą się tu zarówno lekkie kremy na dzień z filtrami UV, jak i te stosowane na noc, o strukturze cięższej, bogate w składniki odżywcze. Ważne jest złuszczanie skóry, oparte o delikatne związki peelingujące, a następnie używanie maseczek o działaniu nawilżającym (np. z kwasem hialuronowym) oraz łagodzącym podrażniania (z rumiankiem, aloesem).
Pomocne w problemie suchości skóry może być też picie odpowiedniej ilości wody (średnio 2 l. na dobę) oraz stosowanie diety zawierającej w swoim składzie dużą ilość kwasów tłuszczowych gamma – linolenowych oraz kwasów tłuszczowych omega 3 i 6. Substancje te można znaleźć m.in. w rybach morskich, oliwie z oliwek, oleju rzepakowym, słonecznikowym.
Wrażliwą, opuchniętą skórę twarzy można masować. Masaż wykonywany przez profesjonalistę lub w warunkach domowych np. przy nakładaniu kremu, poprawi ukrwienie oraz zapobiegnie pojawianiu się opuchlizny. Ważne, żeby stosować do tego celu łagodne olejki eteryczne, takie jak: rumiankowy, cytrusowy, różany, lawendowy oraz z eukaliptusa i geranium.
KIEDY KONIECZNA JEST WIZYTA U DERMATOLOGA?
Oprócz opisanych powyżej zmian, mogą wystąpić również choroby dermatologiczne, charakterystyczne dla okresu ciąży. Najczęściej nie stanowią one zagrożenia dla kobiety i płodu, choć mogą być uciążliwe. Wizyta u lekarza jest konieczna zawsze kiedy mamy do czynienia z dużą uciążliwości zmian oraz współistniejącymi z nimi objawami ogólnoustrojowymi.
Jakich zabiegów nie powinno się wykonywać w ciąży?
Niektóre zabiegi kosmetologiczne mogą negatywnie oddziaływać na rozwój dziecka oraz samą przyszłą mamę. Bardzo ostrożnie należy podejść do zabiegów z przekłuwaniem naskórka (makijaż pernametny, mezoterapia mikroigłowa) oraz jego depigmentacją. Należy zrezygnować ze stosowania niektórych kuracji przeciwtrądzikowych, np. opartych na retinolu. Może on być niebezpieczny dla płodu, powodując jego uszkodzenia. Ponadto u ciężarnych nie powinno wykonywać się zabiegów:
- z użyciem prądów i fal radiowych (np. jonoforeza)
- promieniowania ultradźwiękowego (np. peeling kawitacyjny)
- depilacyjnych z wykorzystaniem ciepłego wosku
- rozgrzewających skórę typu sauna, solarium
- wyszczuplających i drenujących
- laserowych
- z zastosowaniem wypełniaczy
Przyszła mama powinna mieć podstawową wiedzę kosmetologiczną na temat najczęściej występujących zmian skórnych u kobiet w jej stanie. To pozwoli wdrożyć odpowiednie działania prewencyjne oraz utrwalić prawidłowe nawyki pielęgnacyjne bądź skorygować te, które są niewłaściwe.
autor: Kamila Kopczyńska
foto: canva.com