Owsiki u dzieci – co to jest i skąd się bierze?
Owsiki u dzieci są dość powszechne. Mimo, że owsica jest chorobą często występującą, wzbudza poczucie wstydu u osób chorujących i członków ich rodzin. Występuje tylko u ludzi, nie ma więc możliwości, aby zarazić się chorobą od psa lub kota. Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym to grupa, u której najczęściej diagnozowana jest owsica, ponieważ maluchy uczą się dopiero jak prawidłowo należy dbać o higienę. Do zarażenia dochodzi najczęściej poprzez wkładanie do ust palców i przedmiotów, na których znajdują się jaja owsika. Brudne ręce, przedmioty codziennego użytku takie jak zabawki, ręczniki, pościel, a nawet jedzenie – wszystko to może być zainfekowane. Dlatego dokładne mycie owoców, warzyw, a przede wszystkim częste mycie rąk i dbanie o czystość w domu jest bardzo istotne w profilaktyce zarażeń owsicą.
Jak się okazuje, choroba bardzo często jest ukrywana, a to powoduje narastanie problemu. Jeśli choroba zostanie zdiagnozowana u dziecka, można założyć, że najbliżsi członkowie rodziny też na nią zachorują. Istnieje również wysokie ryzyko, że taki maluch będzie źródłem zarażania tymi pasożytami wśród rówieśników na przykład w przedszkolu, do którego regularnie uczęszcza. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice informowali wychowawców i opiekunów placówki o przypadku owsicy u swojego dziecka.
Owsiki u dzieci – profilaktyka
Profilaktyka jest bardzo ważna, aby uchronić dziecko przed zarażeniem, a odpowiednie postępowanie w czasie leczenia pomoże szybko i bezpiecznie pozbyć się problemu.
Aby ustrzec się choroby warto pamiętać o poniższych zasadach:
- Koniecznie jest przeleczenie całej rodziny dostępnymi preparatami przeciwpasożytniczymi, np. dostępnym bez recepty pyrantelem.
- Jak najczęściej myj ręce gorącą wodą z mydłem, zwłaszcza przed posiłkami, po powrocie dziecka z przedszkola czy zabawie z rówieśnikami.
- Eliminuj u dziecka nawyk wkładania palców, rączek i innych przedmiotów do buzi (zabawek, długopisów itp.).
- Obcinaj dziecku krótko paznokcie, aby jaja owsika nie miały możliwości „ukrycia” się pod nimi.
- Nie śpij z dzieckiem w jednym łóżku, gdy podejrzewasz u niego owsicę lub w trakcie leczenia.
- Zakładaj maluszkowi na noc nieco bardziej obcisłe majteczki, aby utrudnić drapanie się po pupie i roznoszenie jajeczek owsika (na ręce możesz założyć dziecku rękawiczki lub skarpetki).
- Rano i wieczorem podmywaj miejsca intymne dziecka ciepłą wodą z mydłem.
- Dbaj regularnie o czystość w domu, dokładnie sprzątaj łazienkę oraz toaletę.
Owsiki u dzieci – jak rozpoznać?
Początkowo, a także przy zarażeniu niewielką liczbą owsików, dziecko może nie mieć żadnych objawów choroby. Nasilają się one wraz z długością jej trwania oraz zarażeniem większą liczbą pasożytów.
Kiedy inwazyjne (zdolne do zarażenia człowieka) jaja owsika dostaną się do przewodu pokarmowego, wylęgają się z nich larwy, które wędrują w głąb, do jelita grubego. Tam przez ok. 3 miesiące dojrzewają. Następnie zapłodnione samice przemieszczają się w stronę odbytu, wydostają się na zewnątrz ciała (zazwyczaj w nocy!) i składają w okolicach odbytu do 10 tysięcy, pokrytych lepką wydzieliną, jajeczek. Skóra w tej okolicy zaczyna wówczas swędzieć, dziecko w trakcie snu bywa niespokojne, drapiąc się gromadzi jajeczka pod paznokciami. Wystarczy, że maluch włoży do ust niedokładnie umyte ręce i dochodzi do ponownego zarażenia. Jaja spadają także na prześcieradło, wewnętrzną stronę ubrania. Gdy śluz obeschnie, unoszą się wraz z kurzem i mogą być wdychane z powietrzem lub osiadają na okolicznych przedmiotach. Poza organizmem człowieka jaja owsika potrafią przeżyć do 20 dni, zachowując zdolność do zakażania aż przez 3 tygodnie.
Znakiem rozpoznawczym owsicy jest swędzenie w okolicy odbytu, które może szczególnie wzmaga się wieczorem i w nocy. Ta nieprzyjemna dolegliwość powoduje, że dziecko niespokojnie śpi, może się wybudzać, „wędrować” po łóżku. Jeśli choroba u dziecka trwa długo, jako konsekwencja przewlekłego zmęczenia wynikającego z niewyspania lub też bezsenności, owsica może powodować bladość skóry, „sińce” i „worki” pod oczami oraz prowadzić do kłopotów z koncentracją. Dziecko często staje się nadpobudliwe. Efektem czego może być zgrzytanie zębami i moczenie nocne. Maluch może mieć też gorszy apetyt. Z tego powodu może chudnąć i słabo przybierać na wadze. Rzadko, w skrajnych przypadkach, owsica może powodować zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie otrzewnej, a u dziewczynek nawracające zapalenia sromu.
Jeśli świąd jest bardzo dokuczliwy i dziecko często drapie się po pupie, w okolicy odbytu mogą powstawać tzw. przeczosy, czyli linijne powierzchowne zadrapania lub miejscowo stan zapalny skóry.
Owsiki u dzieci – wymaz z odbytu
W przypadku podejrzenia owsicy u dziecka można pobrać wymaz z odbytu w kierunku owsików. Kierując się nocną aktywnością owsików (dzięki temu – największym stopniem wykrywalności jaj owsików), badanie to należy wykonać w nocy lub nad ranem zanim dziecko wstanie z łóżka, przed oddaniem stolca i przed umyciem okolicy okołoodbytniczej. Rutynowo zaleca się 3 krotny wymaz z odbytu, dzięki czemu szansa na potwierdzenie zarażenia sięga 90%. Nie ma natomiast znaczenia,jak często pobieramy wymaz. Można go robić codziennie lub w kilkudniowych odstępach. Niektórzy rodzice przyjmują postawę nieco bardziej wyczekującą. Po pobraniu pierwszego wymazu czekają na jego wynik. Kolejne wymazy pobierają dopiero po uzyskaniu negatywnych wyników pierwszego badania. Jeżeli nie mamy możliwości zaopatrzenia się w gotowy zestaw do pobrania wymazu z odbytu w kierunku owsików (rzadko dostępne w aptekach), można takie badanie wykonać domowym sposobem.
Owsiki u dzieci – jak się ich pozbyć?
Cykl leczenia należy zacząć od przyjęcia leku pasożytniczego. Leczeniu farmakologicznemu powinni się poddać wszyscy domownicy. Wizyta u lekarza jest wskazana, aby potwierdzić diagnozę. Aby leczenie było skuteczne, kurację należy powtórzyć po dwóch – trzech tygodniach. Ponieważ leki działają na dorosłe osobniki, a nie na ich jaja, ponowne przyjęcie leku zwiększa szansę na wytrucie tych pasożytów, które wylęgły się z jaj po pierwszej dawce leku.
Jeśli dziecko chodzi do przedszkola, konieczne jest zawiadomienie placówki. Wówczas dyrekcja powinna poinformować wszystkich rodziców i wychowawców o przypadku owsicy wśród podopiecznych oraz zintensyfikować zabiegi higieniczne w przedszkolu. Niestety wielu rodziców wciąż uważa ten temat za wstydliwy i nie mówi o nim w swoim najbliższym otoczeniu.
Do powodzenia kuracji niezbędne jest również wyeliminowanie źródeł zarażenia wtórnego. Leczenie nie polega więc wyłącznie na podaniu farmaceutyków, ale przede wszystkim na zadbaniu o prawidłową higienę dziecka i wszystkich domowników.
Rano, po wieczornym przyjęciu leku, należy pamiętać o:
obowiązkowej zmianie piżam oraz pościeli. Rzeczy te należy uprać w wysokiej temperaturze (60°C lub 90°C), a następnie uprasować.
Przez cały okres leczenia, każdej nocy ubieramy dziecku czyste (uprane i uprasowane) piżamki.
Ważne jest to, aby wyrobić w dziecku nawyk codziennej zmiany bielizny. Najlepiej też stosować oddzielne ręczniki do wycierania ciała, rąk i twarzy.
Uprać należy również pluszaki, a inne zabawki wymyć w bieżącej wodzie z mydłem lub nawet wyparzyć bądź przelać wrzątkiem.
Meble wycieramy dokładnie na mokro, a po każdym sprzątaniu pierzemy ścierki w wysokiej temperaturze.
Podłogę w domu trzeb dokładnie odkurzyć, a następnie przemyć mopem parowym lub zwykłym mopem z użyciem gorącej wody.
Należy również uprać w wysokiej temperaturze i uprasować wszystkie koce, narzuty w domu.
Więcej informacji na stronie kampanii bezowsików.pl
Zobacz jeszcze:
Wpis gościnny
