Co to jest beta hCG?
Beta hCG to hormon wydzielany przez komórki łożyska zaraz po implantacji zapłodnionego jaja w ścianie macicy. Jego główną funkcją jest wspieranie ciałka żółtego w produkcji progesteronu, który jest niezbędny do utrzymania ciąży w jej wczesnych etapach. Dzięki swojemu unikalnemu składowi chemicznemu beta hCG jest wykorzystywany w testach ciążowych do wykrywania ciąży.
Przyrost beta hCG w trakcie ciąży
Sprawdźmy, jakie wartości osiąga hormon beta hCG na różnych etapach ciąży.
- Wczesna ciąża (tydzień 1-2 po zapłodnieniu):
- Po zapłodnieniu hormon beta hCG zaczyna być wykrywalny we krwi kobiety około 11 dni po zapłodnieniu. W tym okresie poziom beta hCG podwaja się co około 48-72 godziny.
- Pierwszy trymestr (3-12 tydzień ciąży):
- Najbardziej dynamiczny przyrost beta hCG obserwuje się w pierwszym trymestrze. Poziom hormonu podwaja się co 48-72 godziny, osiągając szczyt między 8 a 11 tygodniem ciąży.
- Średnie wartości beta hCG w poszczególnych tygodniach mogą się znacznie różnić, dla przykładu może to wyglądać następująco:
- 3 tydzień ciąży: 5-50 mIU/ml
- 4 tydzień ciąży: 5-426 mIU/ml
- 5 tydzień ciąży: 18-7,340 mIU/ml
- 6 tydzień ciąży: 1,080-56,500 mIU/ml
- 7-8 tydzień ciąży: 7,650-229,000 mIU/ml
- 9-12 tydzień ciąży: 25,700-288,000 mIU/ml
- Drugi trymestr (13-28 tydzień ciąży):
- Po pierwszym trymestrze, poziom beta hCG zaczyna stopniowo spadać. Choć nadal jest obecny, jego koncentracja we krwi jest znacznie niższa niż w pierwszym trymestrze. Wartości beta-hCG stabilizują się na niższym poziomie i utrzymują się przez resztę ciąży.
- Trzeci trymestr (29-40 tydzień ciąży):
- W trzecim trymestrze poziom beta-hCG pozostaje stosunkowo stabilny i niski w porównaniu do pierwszego trymestru. Hormon ten nadal pełni swoją funkcję, wspierając łożysko i rozwijający się płód.
Znaczenie beta hCG w diagnostyce i monitorowaniu ciąży
Pomiar hormonu beta hCG służy:
- Wykrywaniu ciąży:
- Testy ciążowe, zarówno te dostępne w aptekach (testy moczu), jak i bardziej dokładne testy laboratoryjne (testy krwi), opierają się na wykrywaniu beta-hCG. Pozytywny wynik testu ciążowego potwierdza obecność tego hormonu i tym samym obecność ciąży.
- Monitorowaniu zdrowia ciąży:
- Regularne badania poziomu beta-hCG mogą pomóc w ocenie zdrowia ciąży. Wzrost beta-hCG w przewidywalny sposób jest oznaką prawidłowo rozwijającej się ciąży. Nagłe spadki lub zbyt niski przyrost beta-hCG mogą wskazywać na problemy, takie jak ciąża pozamaciczna czy poronienie.
- Diagnostyce chorób trofoblastycznych:
- Beta-hCG jest również używany do diagnozowania i monitorowania chorób trofoblastycznych, takich jak zaśniad groniasty czy rak kosmówki.
Odchylenia od normy
- Zbyt niski poziom beta-hCG:
- Może wskazywać na problemy z ciążą, takie jak ciąża pozamaciczna, zagrożenie poronieniem czy opóźniony rozwój płodu. Konieczna jest wówczas konsultacja z lekarzem i dalsze badania.
- Zbyt wysoki poziom beta-hCG:
- Może sugerować ciążę wielopłodową (bliźnięta, trojaczki), zaśniad groniasty lub inne zaburzenia trofoblastyczne. Wysoki poziom beta-hCG wymaga dalszej diagnostyki.