Po pierwsze, musisz o czymś wiedzieć. Twój organizm po raz kolejny przechodzi prawdziwą burzę hormonalną i teraz nie całkiem panujesz nad swoimi emocjami. 80% kobiet ok. 3 dnia po urodzeniu dziecka doświadcza tzw. baby bluesa, czyli przygnębienia poporodowego. Spada poziom estrogenów i progesteronu, wzrasta poziom prolaktyny, a ty stajesz się płaczliwa, rozdrażniona, zdołowana, ciągle niewyspana i niechętnie sięgasz po jedzenie. Zjawisko to jest właściwie tak powszechne, że traktuje się je jako stan naturalny i nie wymaga specjalistycznej (psychiatrycznej) interwencji. Łatwiej jednak przeżyć te 2 tygodnie (średnio tyle trwa baby blues), kiedy możesz liczyć na wsparcie kogoś bliskiego. Poza tym narodziny NOWEGO członka rodziny to całkowicie NOWA sytuacja i potrzebujesz (twój partner też) czasu, aby nauczyć się NOWEGO rytmu życia.
Baby blues czy depresja poporodowa?
Zdarza się, że gorszy nastrój trwa dłużej lub przygnębienie i brak energii pojawiają się znowu. Mówimy wtedy o depresji poporodowej. Dotyczy to ok. 10-15% kobiet po urodzeniu dziecka i największe nasilenie osiąga zwykle 3 do 6 miesięcy po porodzie. W tym okresie dominujący może stać się także nieokreślony lęk, niepokój, na który szczególnie narażone są matki z niskim stężeniem progesteronu we wczesnej ciąży, kobiety w trudnej sytuacji społecznej, mające dużo stresów i niewystarczające wsparcie. Zatem gdzie tego wsparcia szukać?
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli już przed ciążą chorowałaś z powodu zaburzeń psychicznych, przez cały okres okołoporodowy powinnaś znajdować się pod opieką swojego lekarza psychiatry. Jeżeli pogorszenie stanu psychicznego zdarza ci się po raz pierwszy, zacznij szukać pomocy w najbliższym otoczeniu. Zapytaj swojego lekarza, położną środowiskową, możesz także zapisać się do specjalisty psychiatry, nie potrzebujesz do tego skierowania. Opiekę psychologiczną uzyskasz w Poradni Zdrowia Psychicznego, ale do psychologa wymagane jest skierowanie (każdy lekarz może je wydać). Wsparcie możesz uzyskać także w Ośrodku Pomocy Społecznej w dzielnicy, w której mieszkasz. OPS-y oferują różną pomoc dla rodzin, nie tylko finansową, ale także w formie warsztatów, grup wsparcia, programów edukacyjnych. Fundacja Dzieci Niczyje, przede wszystkim dbając o dobro i bezpieczeństwo dzieci, wspiera także działania na rzecz osób dorosłych z trudnościami w byciu rodzicem. Poradę psychologiczną można uzyskać w Ośrodkach Interwencji Kryzysowej (www.interwencjakryzysowa.pl), wsparcia udziela także Ośrodek Psychoterapii i Promocji Zdrowia „Ogród” w Warszawie. Instytut Psychologii Zdrowia prowadzi również Kryzysowy Telefon Zaufania 116 123 dla osób, które z różnych powodów nie mogą nawiązać kontaktu z psychologiem osobiście. Bezpłatny Telefon funkcjonuje codziennie od 14.00 do 22.00.
Mamo, myśl także o sobie!
Zawsze pamiętaj o kilku zasadach, które pozwolą ci zmniejszyć złe samopoczucie, objawy depresji czy lęk. Co prawda możesz nie czuć się na tyle dobrze, żeby zrealizować niektóre punkty, jednak niech ta lista przypomina ci, że masz w sobie siłę do walki i możesz uzyskać pomoc od innych:
- Odpocznij, kiedy twoje dziecko śpi.
- Powiedz partnerowi o tym, jak się czujesz.
- Nadaj znaczenie swoim własnym potrzebom w codziennej gonitwie za kolejną pieluszką.
- Daj znać innym co mogą zrobić, żeby ci pomóc.
- Unikaj sztywnych schematów. To normalne, gdy z małym dzieckiem w domu nie wszystko idzie zgodnie z planem.
- Pozwól sobie odczuwać negatywne emocje. Wbrew pozorom, one też są potrzebne.
- Bądź ostrożna pytając o radę zbyt wielu ludzi. Każdy ma na pewno świetne pomysły, jak powinnaś zając się „wszystkim inaczej”.
- Ufaj instynktowi. On naprawdę istnieje.
- Unikaj ludzi, którzy cię denerwują (choć na pewno „dobrze” ci życzą i radzą).
- Ustal granice ludziom, których nie możesz unikać.
- Dbaj o swoje odżywianie (także, jeśli nie karmisz piersią).
- Unikaj kawy i alkoholu (o papierosach nie wspominając).
- Weź ciepłą kąpiel, pod warunkiem, że wygojone są okolice intymne. Umyć się musisz, a kąpiel to dobre rozwiązanie, aby mieć chwilę tylko dla siebie.
- Ustalaj sobie drobne cele. Jak twoje dziecko, ucz się małymi kroczkami.
- Przyjmuj regularnie leki, jeśli takie zostały ci zalecone (i nie, nie możesz ich jeszcze odstawić, bo przecież już się dobrze czujesz).
- Nie bój się prosić o pomoc.
- Nie czuj się winna, tylko zużywasz niepotrzebnie energię (darujmy sobie wreszcie ten mit „Matki Polki”).
- Oceniaj, co musisz zrobić teraz, a co może zaczekać.
- Nie porównuj siebie do innych, a już na pewno nie słuchaj, gdy ktoś robi to za ciebie.
- Rozdziel obowiązki domowe (nie musisz robić wszystkiego sama).
- Zwierz się osobie, której ufasz.
- Nie oczekuj od siebie zbyt wiele w tej chwili.
- Rób wszystko na tyle, na ile dajesz radę. Nawet jeśli nie masz poczucia, że to wystarczająco dobrze, to na tę chwilę jest to bardzo dobrze.
- Po prostu się przejdź.
Dasz radę.
AUTOR: ALEKSANDRA RAWSKA – lekarz psychiatra
Mazowieckie Centrum Medycyny Konwencjonalnej i Alternatywnej Opra-Med
Opra-Med
www.opramed.pl
