Nadwaga a ciąża
Za nadwagę uznaje się wynik większy niż 25 tzw. współczynnika BMI (Body Mass Index). BMI wylicza się poprzez podzielenie wagi (w kg) przez wzrost (w metrach) podniesiony do kwadratu. O otyłości mówimy, gdy wynik BMI wynosi 30 lub więcej.
Coraz większa ilość ciężarnych to kobiety walczące z otyłością, dlatego ważne jest szerzenie wiedzy na temat przebiegu takiej ciąży wśród wszystkich przyszłych mam. Świadomość konsekwencji otyłości, jej wpływu na ciążę czy znajomość zaleceń mogą mieć dobroczynny wpływ na zdrowie nienarodzonego dziecka i jego mamy. Oto najważniejsze pytania, które nurtują otyłe ciężarne.
Mam nadwagę. Ile powinnam przytyć w ciąży?
W przypadku kobiet z nadwagą czy otyłością, przyrost wagi powinien być w czasie ciąży wolniejszy niż u kobiet szczupłych. Wszystko zależy od wskaźnika BMI. Jeśli znajduje się on w przedziale 25-29,9, to zaleca się, by ciężarna przybrała od 6,8 kg do 11,3 kg. Jeśli BMI jest wyższe, ciężarna powinna przytyć w ciąży od 5 kg do 9 kg. Taki przyrost według lekarzy jest najzdrowszy i najmniej ryzykowny dla dziecka. Istnieją badania, które wykazały, że kobiety z nadwagą, które w ciąży przekroczyły zalecane przyrosty wagi, częściej chorowały m.in. na cukrzycę ciążową.
Czy w ciąży powinnam przejść na dietę odchudzającą?
Ciąża to nie jest dobry czas na odchudzanie, nawet jeśli ciężarna ma dużą nadwagę. Nagłe ograniczenie jedzenia może mieć negatywny wpływ na przebieg ciąży. Inną sprawą jest samoistne zgubienie kilogramów, gdy ciężarna mimo niestosowania diety, chudnie w ciąży. Może to wynikać np. z porannych mdłości, które ograniczają chęć jedzenia czy hormonów, które po prostu „psują” smak na rzeczy tłuste czy wysokokaloryczne. W tym przypadku nie jest to niebezpieczne, bo organizm takiej mamy ma zmagazynowane pokłady tłuszczu, z którego dziecko może czerpać energię. Nie ma więc ryzyka, że maluch w brzuchu będzie wolniej rósł.
Jak jeść w ciąży?
Choć w ciąży nie zaleca się diet, warto zmienić swoje kulinarne upodobania na zdrowsze. Zasady zdrowego żywienia w ciąży są takie same dla wszystkich ciężarnych – zobacz tutaj. Różnicą może być oczywiście ilość jedzenia, więc zaleca się, by rozkładać je na większą ilość posiłków i tym samym zmniejszać porcje. W przypadku kobiet otyłych zwykle występuje większe zapotrzebowanie na kwas foliowy, dlatego warto poza braniem Folika wprowadzić do swojej diety produkty, które ten kwas naturalnie zawierają.
Co zrobić, by ciąży nie mylono z otyłością?
Problemem wielu mam, które mają nadwagę, jest fakt, że ich ciąże są prawie niedostrzegalne. Osoby z ich otoczenia rzadko kiedy są w stanie domyślić się tego faktu, bo przyzwyczajone do otyłości bliskiej im osoby, nie widzą dodatkowych kilogramów. Trudne jest również egzekwowanie swoich ciążowych przywilejów przez takie ciężarne. Brak typowego ciążowego brzucha (klasycznej „piłki”) sprawia, że taka kobieta jest ignorowana np. w środkach komunikacji miejskiej, urzędach czy sklepie. Ludzie, nawet jeśli podejrzewają kobietę o ciąże, boją się o to zapytać, by jej nie urazić. Co by bowiem było, gdyby się okazało, że to tylko nadwaga.
By zatem ułatwić życie sobie, ale też innym – warto od początku grać w otwarte karty. Gdy minie pierwszy trymestr, dobrze jest poinformować o swoim stanie bliskich i dalszych. Warto zmienić garderobę na ciążową, bo ta dobrze podkreśla ciążowy brzuch. W miejscach publicznych można np. wykonywać gesty, które jednoznacznie „poinformują” otoczenie, że to ciąża. Wystarczy np. pogłaskać się po brzuchu lub położyć na nim rękę. Można też wyrazić się bardziej dosadnie np. nosząc zabawne t-shirty z informacją o ciąży.
Czy u otyłych ciężarnych trudniej monitorować rozwój dziecka?
Ani badanie USG, ani badanie detektorem tętna płodu nie różnią się niczym od badań wykonywanych u kobiet szczupłych. Czasem rzeczywiście (szczególnie na początku ciąży) może być problem np. ze zlokalizowaniem dziecka w macicy detektorem tętna, ale takie trudności mogą też pojawić się u kobiet bez nadwagi. Dzisiejsze urządzenia – zarówno USG czy detektory są tak czułe i zaawansowane, że grubość tkanki skórnej i tłuszczowej nie zakłóca odbieranego sygnału.
Inaczej może to być odbierane przez samą ciężarną. Kobiety z nadwagą czy otyłością często skarżą się, że bardzo długo nie czują ruchów dziecka lub są one słabe. Tu rzeczywiście otyłość może mieć wpływ na takie odczucia. Na szczęście wraz z dojrzewaniem ciąży, ruchy stają się wyraźniejsze.
Cesarskie cięcie u otyłych. Jakie ryzyko?
Cesarskie cięcie u otyłych jest wykonywane częściej, przede wszystkim przez komplikacje zdrowotne w ciąży np. cukrzycę ciążową. Sam zabieg nie jest obciążony jakimś większym ryzykiem niż u osoby o normalnej wadze, ale lekarze uważają CC u otyłych za nieco trudniejsze. Dlaczego? Większa ilość tłuszczu na brzuchu sprawia, że cięcie wykonuje się przez grubsze warstwy. Fałdy skóry mogą utrudniać szybkie dotarcie do dziecka, a grubsze ścianki które trzeba przeciąć, są bardziej ukrwione i mogą obficiej krwawić. Trzeba się też liczyć z tym, że cięcie u otyłych kobiet może być nieco większe (dłuższe), jeśli lekarz ma problem z dotarciem do dziecka. W wyjątkowych sytuacjach lekarz może nawet zalecić wykonanie pionowego cięcia.
Większym problemem związanym z otyłością i cesarskim cięciem jest gojenie się rany po zszyciu. U kobiet z nadwagą rana jest bardziej narażona na zakażenie. Wszystko dlatego, że fałdy skóry mogą blokować dostęp powietrza do rany a tkanka tłuszczowa potęguje wyciek płynu surowiczego na zewnątrz. W efekcie w ranie tworzy się wilgotne i ciepłe środowisko idealne dla rozwoju bakterii. By zapobiec zakażeniu należy dbać o ranę, często ją przemywając, osuszając i zmieniając świeże opatrunki.
Otyłość a znieczulenie zewnątrzoponowe
Otyłość czy nadwaga nie wykluczają zastosowania znieczulenia ZZO a sytuacje, gdy znieczulenie nie jest możliwe są podobne jak w przypadku kobiet szczupłych. Jedyną różnicą może być trudność podania znieczulenia. Gdy kobieta jest otyła, anestezjolog może mieć problem z wkłuciem się w odpowiednie miejsce kręgosłupa. Pamiętajmy, że miejsce znieczulenia lekarz określa palpacyjnie, a więc gdy tkanka tłuszczowa jest gruba także na plecach, ma on utrudnione zadanie. Problemem może być również długość igły, która w przypadku kobiet otyłych, powinna być większa. Jeśli ZZO zostanie podane prawidłowo, powinno zadziałać z taką samą skutecznością jak na kobiety nie mające problemów z nadwagą.
autor: monika
foto: pixabay.com
