Narodziny dziecka to wyjątkowy moment – pełen wzruszeń, radości i nadziei. To także jedyny moment, aby zabezpieczyć cenne komórki macierzyste, które mogą mieć znaczenie dla zdrowia rodziny w przyszłości. Decyzja o bankowaniu krwi pępowinowej łączy emocje z nauką – słuchając serca i rozumu, przyszli rodzice mogą świadomie zadbać o bezpieczeństwo swojego dziecka.
Czym jest krew pępowinowa i dlaczego jest tak cenna?
Komórki macierzyste to pierwotne i niewyspecjalizowane komórki, które mają zdolność do przekształcania się w różne typy komórek organizmu oraz regeneracji uszkodzonych tkanek. To właśnie dlatego medycyna tak chętnie wykorzystuje je w leczeniu wielu chorób, w tym nowotworów, schorzeń układu krwiotwórczego oraz zaburzeń odporności.
Krew pępowinowa jest jednym z najcenniejszych źródeł komórek macierzystych – młodszych i z większym potencjałem do namnażania niż te, pobierane od dorosłych dawców np. ze szpiku kostnego czy krwi obwodowej.
Jeżeli chodzi o różnice pomiędzy wykorzystaniem komórek macierzystych z krwi pępowinowej a ze szpiku to należy podkreślić ogromną wartość komórek pozyskiwanych z krwi pępowinowej. Mają one dużo większą zdolność do różnicowania się i wytwarzania większej ilości cytokin potrzebnych do odtworzenia krwi. Kolejną ogromną zaletą jest fakt, że komórki macierzyste pozyskiwane z krwi pępowinowej są już zbadane i czekają na biorcę, a nie odwrotnie, że biorca czeka na dawcę tak, jak to jest w przypadku pozyskiwania komórek macierzystych ze szpiku. Kwestią, która daje przewagę krwi pępowinowej nad szpikiem jest wymaga zgodność w układzie antygenów HLA. W przypadku komórek macierzystych z krwi pępowinowej wystarczą antygeny zgodne na poziomie 4-3/6, a natomiast w przypadku komórek pozyskiwanych ze szpiku, wymagana zgodność musi być na poziomie przynajmniej 9 antygenów na 10 – podkreśla dr hab. n. med. Katarzyna Pawelec, Katedra i Klinika Onkologii, Hematologii Dziecięcej, Transplantologii Klinicznej i Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
W leczeniu jakich chorób można wykorzystać krew pępowinową?
Obecnie komórki macierzyste z krwi pępowinowej są stosowane w leczeniu już ponad 80 różnych schorzeń. Choroby, które można leczyć za ich pomocą to m.in.: białaczki, szpiczaki, anemie i wiele innych chorób układu krwiotwórczego i odpornościowego czy chorób metabolicznych. Co ważne, leczenie z wykorzystaniem komórek z krwi pępowinowej w tych jednostkach chorobowych jest w Polsce refundowane przez NFZ. Krew może być wykorzystywana u dziecka od którego została pobrana (z wyjątkiem ostrych białaczek i chorób uwarunkowanych genetycznie) lub rodzeństwa jeśli jest zgodność w układzie HLA. Jeśli już jest w rodzinie dziecko np. z ostrą białaczką i rodzi się brat lub siostra nie należy strać takiej szansy jak pobranie krwi pępowinowej od nowonarodzonego dziecka, ponieważ może to być jedyna szansa na przeżycie już chorego członka rodziny.
W ostatnich latach komórki macierzyste są z powodzeniem wykorzystywane również w w neurologii np. w mózgowym porażeniu dziecięcym czy spektrum autyzmu. Leczenie takie może być jedyną nadzieją w tych schorzeniach i jeśli nawet nie jest to terapia radykalna, to już sama poprawa jakości życia jest niebagatelna i o to warto walczyć.
Poznajcie historię Ady:
Tylko jedna szansa na pobranie
Krew pępowinowa jest pobierana po porodzie, zaciśnięciu i przecięciu pępowiny. Procedura pobrania krwi pępowinowej jest prostym, nieinwazyjnym zabiegiem, wykonanym w warunkach sterylnych, może być wykonana zarówno po porodzie naturalnym, jak i podczas cięcia cesarskiego. Pobranie jest bezbolesne i bezpieczne zarówno dla matki, jak i dla dziecka.
Pobranie krwi pępowinowej nie wpływa na moment odpępnienia. Procedurę można wykonać także po tzw. późnym odpępnieniu. W takich przypadkach, ilość zabezpieczonego materiału nie musi być mniejsza. Kluczowa jest bowiem nie objętość pobranej krwi pępowinowej, lecz liczba zawartych w niej krwiotwórczych komórek macierzystych – przypomina dr hab. n. med. Katarzyna Pawelec.
Następnie materiał jest transportowany do laboratorium, gdzie zostaje odpowiednio zbadany i zamrożony w oparach ciekłego azotu, aby zachować swoje właściwości na wypadek potrzeby zastosowania w leczeniu.
Bankowanie krwi pępowinowej – świadoma inwestycja w zdrowie
Bankowanie krwi pępowinowej to usługa, która łączy emocje związane z narodzinami dziecka z realnymi możliwościami jej wykorzystania w przyszłości. Wybór ten wymaga refleksji i odpowiedniej wiedzy. Dlatego warto rozważyć wszystkie aspekty i podjąć świadomą decyzję – kierując się zarówno sercem, jak i rozumem.
Dzięki postępowi medycyny dzisiejsze decyzje mogą mieć realny wpływ na zdrowie dziecka przez całe jego życie. Dowiedz się więcej o bankowaniu krwi pępowinowej i zdecyduj, co jest najlepsze dla Twojej rodziny. Choć nikt nie jest w stanie przewidzieć przyszłości, możliwość dostępu do własnych komórek macierzystych daje poczucie bezpieczeństwa. 
Więcej na temat bankowania krwi pępowinowej przeczytasz na: https://krew-pepowinowa.pbkm.pl/serce-rozum
Artykuł powstał we współpracy z Polskim Bankiem Komórek Macierzystych.
