Jak się przygotować i zwiększyć szanse na zajście w ciążę??

Kiedy zacząć przygotowania?

Przygotowania do poczęcia dziecka najlepiej jest rozpocząć nawet rok wcześniej przed planowanym zajściem w ciążę i wdrażać je stopniowo. W pierwszej kolejności należy udać się do ginekologa w celu przeprowadzenia właściwych badań, które mogą wykluczyć lub stwierdzić ewentualne zmiany (w narządach rodnych kobiety) zmniejszające szansę na to, aby zajść w ciążę. Ponadto w trakcie wizyty warto omówić z lekarzem zasady zdrowego żywienia, suplementacji i aktywności fizycznej.

Znajomość danej fazy cyklu miesiączkowego

Poznanie cyklu miesiączkowego, określenie dni płodnych i niepłodnych to podstawowe elementy, które pomagają w poczęciu dziecka. Przyjmuje się, że cykl miesiączkowy trwa średnio 28 – 32 dni. Jednak wiele kobiet ma nieco dłuższe lub krótsze cykle, co nie ma negatywnego wpływu na ich zdrowie i szansę zajścia w ciążę. Podczas każdej fazy cyklu dochodzi do zmian hormonalnych — przygotowujących organizm na zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej. Wyróżnia się następujące fazy:

• Menstruacja (1. tydzień cyklu) — dni niepłodne — dochodzi do spadku poziomu progesteronu i estrogenów, a tym samym złuszczenia błony śluzowej macicy. Ponadto podczas cyklu menstruacyjnego w jajniku powstaje pęcherzyk Graafa, w którym znajdują się komórki jajowe.
• Faza folikularna (2. tydzień cyklu) — tzw. faza niepłodności względnej — krwawienie z dróg rodnych kobiety ustaje i wzrasta poziom estrogenów.
• Owulacja (13.-17. dzień cyklu) — faza płodna cyklu miesiączkowego, podczas której istnieje największa szansa na zajście w ciążę. W tym czasie estrogeny osiągają najwyższy poziom, a także dochodzi do pęknięcia pęcherzyka Graafa i uwolnienia dojrzałej komórki jajowej gotowej do zapłodnienia.
• Faza lutealna (3. i 4. tydzień cyklu) — tzw. faza niepłodności bezwzględnej — organizm przygotowuje się na zagnieżdżenie komórki jajowej w macicy, a także dochodzi do wzrostu poziomu progesteronu. W sytuacji, gdy komórka jajowa nie zostanie zapłodniona, następuje złuszczenie endometrium (błony śluzowej macicy) w trakcie najbliższej miesiączki.

Obliczanie dni płodnych

Regularne cykle miesiączkowe znacznie ułatwiają określenie dni płodnych, a więc okresu, w którym zwiększa się prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Warto zatem dowiedzieć się, jak obliczyć dni płodne, a także obserwować zmiany zachodzące w organizmie kobiety. Najbardziej popularną metodą obliczania dni płodnych jest kalendarz dni płodnych. Wówczas ogromne znaczenie ma określenie pierwszego dnia ostatniej miesiączki.

Samodzielna obserwacja organizmu

Innym sposobem na wyznaczenie dni płodnych jest obserwacja zmian, które zachodzą w organizmie. Zalicza się tutaj metodę objawowo-termiczną polegającą na codziennym mierzeniu temperatury ciała najlepiej wcześnie rano, tuż po przebudzeniu. Wszystko ze względu na to, iż, podwyższona temperatura ciała o około 0,2-0,6 stopni Celsjusza może świadczyć o fazie owulacyjnej. Niektóre kobiety określają dni płodne na podstawie obserwacji śluzu. Podczas dni płodnych, wydzielina z pochwy wyglądem przypomina białko jaja — jest przejrzysta, lepka, rozciągliwa i lepka. Co więcej, taki śluz ma pH, które sprzyja plemnikom, a mianowicie ułatwia im poruszanie oraz przetrwanie.

Prawidłowa dieta to podstawa

Przy planowaniu ciąży nie można zapomnieć o prawidłowych nawykach żywieniowych. obojga rodziców. W szczególności dieta powinna być właściwie zbilansowana i dostarczająca potrzebnych składników odżywczych, minerałów oraz witamin. W czasie przygotowania do zajścia w ciążę warto zatem zadbać o obecność w codziennym menu takich pokarmów jak:

• owoce;
• warzywa;
• pełnoziarniste produkty zbożowe;
• nasiona;
• chudy nabiał;
• orzechy;
• chude mięso bogate w żelazo;
• tłuszcze roślinne.

Zdecydowanie w tym okresie należy zrezygnować z wysoko przetworzonej żywności, bogatej w tłuszcze typu trans, cukry proste, czy konserwanty. Ponadto zaleca się ograniczenie lub całkowitą eliminację używek — alkoholu, papierosów czy narkotyków. Mają one negatywny wpływ na płodność — pogarszają jakość nasienia i komórek jajowych.

Zdrowie psychiczne i fizyczne

Warto nie zapominać, że pod wpływem silnego stresu może dojść do obniżenia płodności kobiet. Dzieje się tak wskutek wydzielania kortyzolu, tzw. hormonu stresu. Ten z kolei wykazuje wpływ na przysadkę mózgową zwiększającą produkcję prolaktyny — hormonu obecnego w organizmie kobiety głównie w okresie laktacji — co może utrudniać zapłodnienie komórki jajowej. Ponadto stres może prowadzić do zaburzenia cyklu miesiączkowego, a także zagęszczenia śluzu będącego przeszkodą dla plemników w dotarciu do komórki jajowej. W redukcji stresu pomoc stanowi regularna aktywność fizyczna, która również wzmacnia mięśnie brzucha i pozytywnie działa na funkcjonowanie całego organizmu. Ponadto można wypróbować innych metod relaksacyjnych.

Odstawienie tabletek hormonalnych

Tabletki hormonalne i inne formy antykoncepcji powinny pójść w zapomnienie na okres planowania ciąży. W przypadku pigułek antykoncepcyjnych należy je odstawić co najmniej 4 miesiące przed planowanym poczęciem dziecka. Dzięki temu organizm kobiety ma czas na powrót do normalnego funkcjonowania.

Właściwa suplementacja

Właściwa suplementacja ma ogromne znaczenie w przypadku kobiet planujących ciążę. Racjonalne odżywianie ułatwia zadbanie o odpowiednią podaż witamin i minerałów do organizmu. Jednak zdarza się, że w przypadku niedoborów pokarmowych czy też chorób warto zastosować dodatkową suplementację, co należy wcześniej uzgodnić z lekarzem. Dostarczenie niezbędnych składników pokarmowych jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju płodu.

Bibliografia:

1. Stachowska A., Kicińska A., Wierzba T., Historia Metod Rozpoznawania Płodności, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, https://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/fer/2022-3-Stacho.pdf (dostęp online: 25.02.2023)
2. Bojanowska M., Kostecka M., Dieta i styl życia jako czynniki wpływające na płodność, KOSMOS Problemy Nauk Biologicznych, http://kosmos.icm.edu.pl/PDF/2018/425.pdf (dostęp online: 25.02.2023)
3. Grzelak T., Suliga K., Sperling M., Pelczyńska M., Czyżewska K., Ocena stosowania suplementów diety wśród kobiet ciężarnych lub planujących ciążę, Via Medica, https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/download/46999/33797 (dostęp online: 25.02.2023)

wpis gościnny