Dla każdego rodzica priorytetem jest zdrowie jego dziecka. Kompletując wyprawkę zwracamy uwagę na bezpieczeństwo i wygodę swoich pociech. Bezpieczeństwo jest kluczowe np. przy wyborze fotelika samochodowego bądź zakupie łóżeczka do spania. Niestety, wciąż niewielu rodziców wie o możliwości zabezpieczenia krwi pępowinowej swojego dziecka podczas porodu. Krew pępowinowa może w przyszłości uratować zdrowie i życie dziecka, jego rodzeństwa i najbliższej rodziny* ponieważ zawarte są w niej cenne komórki macierzyste, które mogą być wykorzystane w leczeniu ewentualnych chorób w przyszłości.
Zgodnie z Rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 11 września 2012 r. oraz pozytywną opinią Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników przyszli rodzice powinni zostać poinformowani o możliwości pozyskiwania i przechowywania komórek macierzystych dziecka. Materiał ten można pobrać tylko raz – podczas porodu.
Czym jest krew pępowinowa i dlaczego jest tak cenna?
Krew pępowinowa to krew, która pozostaje w pępowinie i łożysku po narodzinach dziecka. Zawiera ona komórki macierzyste, które można wykorzystać do leczenia w razie ewentualnej choroby w przyszłości. Warto pamiętać, że komórki macierzyste znajdują się również w szpiku kostnym. Jednakże te z krwi pępowinowej posiadają większą zdolność do namnażania i różnicowania w innego rodzaju tkanki lub komórki. Dodatkowo, dzięki przechowywaniu krwi pępowinowej, skraca się czas rozpoczęcia ewentualnego leczenia. Nie trzeba szukać dawcy, tak jak w przypadku szpiku kostnego, ponieważ w razie choroby wykorzystuje się pobrane podczas porodu komórki macierzyste.
Komórki macierzyste znajdujące się m.in. w krwi pępowinowej i sznurze pępowinowym, są multipotencjalnymi komórkami ludzkiego organizmu. Oznacza to, że dzięki swoim właściwościom regeneracyjnym, znajdują zastosowanie przy odbudowie uszkodzonych komórek czy tkanek. Przykładowo komórki ze sznura pępowinowego mogą różnicować się w różne typy komórek, takie jak np. komórki tkanki kostnej czy chrzęstnej.
Jakie choroby leczy się za pomocą komórek macierzystych z krwi pępowinowej?
Komórki macierzyste wykorzystywane są do leczenia ponad 80 ciężkich chorób. Nieustannie prowadzone są badania nad wykorzystaniem komórek w nowych jednostkach chorobowych. Obecnie używane są głównie w hematologii, onkologii oraz neurologii. Choroby, które można leczyć za pomocą komórek macierzystych to m.in.: białaczka, wybrane nowotwory, choroby układu krwiotwórczego i odpornościowego, choroby metaboliczne i wiele innych. W ostatnich latach komórki macierzyste są z powodzeniem wykorzystywane w terapii spektrum autyzmu czy mózgowego porażenia dziecięcego.
Co zrobić, aby móc zabezpieczyć krew pępowinową swojego dziecka?
W trakcie ciąży należy zgłosić się do wybranego rodzinnego banku komórek macierzystych w celu podpisania umowy i uzyskania zestawu do pobrania krwi pępowinowej, który należy zabrać ze sobą na porodówkę. Podczas porodu zestaw należy przekazać położnej lub lekarzowi, którzy pobiorą krew pępowinową. Zarówno poród drogami natury, jak i przez cięcie cesarskie, umożliwia pobranie nawet po tzw. późnym odpępnieniu. Pobranie krwi pępowinowej jest bezpieczne i bezbolesne zarówno dla mamy, jak i dla dziecka. Po pobraniu krwi przez położną materiał jest odpowiednio zabezpieczany i transportowany do laboratorium, gdzie próbka badana jest w kierunku obecności wirusów, bakterii i grzybów. Komórki macierzyste po zbadaniu przechowywane są w oparach ciekłego azotu w temperaturze -196 stopni, dzięki czemu nie tracą swoich wyjątkowych właściwości i mogą zostać użyte w każdej chwili w przyszłości. Obecnie w Polsce komórki macierzyste z krwi pępowinowej można przeszczepić już w siedmiu ośrodkach, zaś komórki macierzyste ze sznura pępowiny, które są wykorzystywane głównie w medycynie regeneracyjnej, w dziesięciu. Zajmują się tym m. in. ośrodki w Lublinie, Bydgoszczy czy Poznaniu. Co więcej, standardowe przeszczepienia są w Polsce refundowane przez NZF.
Co z bankami publicznymi?
Bank rodzinny w przeciwieństwie do banków publicznych zapewnia dostęp do własnych komórek macierzystych. Obecnie funkcjonują zarówno banki publiczne, jak i rodzinne. W bankach rodzinnych rodzice mają pewność, że przechowywany materiał z krwi pępowinowej ich dziecka będzie mógł być wykorzystany tylko dla członków ich rodziny. W przypadku banków publicznych konieczne jest zrzeknięcie się prawa do przechowywanych komórek macierzystych. Z tego powodu, skorzystać z nich może w razie potrzeby każdy chory z dowolnego miejsca na Ziemi. Chcąc zabezpieczyć przyszłość swoich dzieci, lepiej zdecydować się na bank rodzinny, aby mieć pewność, że przechowywany materiał będzie mógł zostać wykorzystany na potrzeby swojej rodziny.
Ile kosztuje bankowanie krwi pępowinowej?
Wiele osób uważa, że koszty bankowania krwi pępowinowej są zbyt wysokie, przez co rezygnują z przechowywania komórek macierzystych dziecka. Obecnie jednak system opłat skonstruowany jest w bardzo przystępny sposób. Koszty bankowania krwi pępowinowej podzielone są na trzy etapy płatności: opłatę przedporodową, poporodową i opłatę abonamentową za przechowywanie.
Opłata przedporodowa pokrywa koszty zestawu pobraniowego, jego transport oraz wstępną preparatykę. Opłata poporodowa obejmuje przygotowanie krwi do preparatyki, wszystkie niezbędne badania próbki oraz mrożenie komórek macierzystych.
Ostatnia opłata czyli abonamentowa, która pokrywa miesięczny koszt przechowywania komórek macierzystych. Wnosimy ją po 1. urodzinach dziecka.
Każdy rodzic powinien rozważyć pobranie krwi pępowinowej swojego dziecka. Warto w tym celu umówić się na spotkanie, video-rozmowę lub rozmowę telefoniczną z Konsultantem Medycznym banku komórek macierzystych, który opowie o zaletach i ograniczeniach krwi pępowinowej. Warto podjąć tą decyzję świadomie. Drugiej szansy nie będzie!
*Pod warunkiem zgodności w układzie HLA.
