Sen niemowlaka to prawdziwa zagadka.
Nigdy nie można być niczego pewnym. Ani tego, że zmęczony maluch szybko uśnie. Ani tego, ze przerwy w nocnym spaniu będą z wiekiem coraz rzadsze. Oto 8 faktów dotyczących snu niemowląt, które warto znać.
#1 Niemowlęta mają inny schemat snu niż dorosły
Warto wiedzieć, że nasz dorosły sen nijak się ma do snu małych dzieci. Sen niemowlaka jest bardzo zmienny i ewoluuje wraz z rozwojem malucha. Dorosły cykl snu jest długi. U niemowląt często trwa krócej niż godzinę. Co godzinę bowiem dziecko przechodzi w okres lekkiego (płytkiego) snu. W tym okresie zwanym przejściowym, dziecko może przemieszczać się w łóżeczku (jeśli to potrafi), odczuwać głód i domagać się jedzenia lub odczuwać, że jest mu zimno. Jeśli odczuwa wyjątkowy dyskomfort, może się całkowicie wybudzać. Jest szansa na to, by do wybudzenia nie dopuścić i sprawić, że maluch na nowo przejdzie w stan głębokiego snu. Jak to zrobić? Trzeba zareagować zanim się ono obudzi i zaspokoić szybko jego potrzeby. Jest to jednak mało prawdopodobne, jeśli sami w tym momencie śpimy.
#2 Niemowlęta potrzebują więcej czasu, by zapaść w głęboki sen
Wprowadzenie w głęboki sen niemowlaka trwa dość długo. Podczas, gdy zmęczony dorosły jest w stanie błyskawicznie złapać twardy sen, u dziecka już tak łatwo nie jest. Nawet jeśli jest zmęczone. Odkładanie uśpionego na rękach niemowlęcia do łóżeczka bywa dla rodziców koszmarem. Wystarczy, że maluch poczuje pod plecami coś innego niż ręce rodzica i niemal natychmiast się budzi, a rodzic rytuał usypiania musi zacząć od początku. To może irytować, dlatego warto zrozumieć, że etap płytkiego snu, zanim przekształci się w ten twardy sen, może potrwać nieco dłużej. Jak rozpoznać płytki sen dziecka? Po drganiu powiek, nieregularnym oddechu, wyginaniu rączek, odruchu moro, mimice twarzy (dziecko może się uśmiechać). Gdy obserwujemy te oznaki, z odłożeniem dziecka warto poczekać jeszcze chwilę. Pierwszym sygnałem, że sen niemowlaka stał się twardy, jest regularny oddech, brak grymasów na twarzy, rozluźnienie mięśni. Odłożenie dziecka do łóżeczka na tym etapie może zakończyć się sukcesem.
# 3 Nocne pobudki są dziecku potrzebne
Choćbyśmy nie wiem jak zmęczyli dziecko w dzień np. nie pozwalając mu na dłuższe drzemki lub zapewniając jakieś większe rozrywki, w nocy maluch i tak się będzie budzić. To jest mu potrzebne do życia. Pamiętajmy, że żołądek niemowlęcia jest malutki i zapasy mleka szybko się kończą. Budzenie się w nocy na jedzenie to dar natury, która dba o to, by utrzymać przy życiu nasze dziecko. Brak dostatecznej ilości pokarmu może skutkować np. odwodnieniem dziecka. Poza jedzeniem, powodem nocnych pobudek mogą być inne uciążliwości np. uczucie chłodu, niewygody lub ból. Pamiętajmy, że maluch nie budzi się z nudów, czy też by zrobić nam na złość. To jego organizm domaga się uwagi, a naszą rolą jest reagowanie na te potrzeby.
#4 Niemowlęta rozwijają się podczas snu
Sen jest potrzebny każdemu człowiekowi do prawidłowego funkcjonowania. U małego dziecka ma on ogromne znaczenie, bo na tym etapie życia następuje najbardziej intensywny rozwój – szczególnie ten umysłowy. Duża ilość płytkiego snu w schemacie snu niemowlaka to także mądrość natury, która nie pozwala na zbyt długie usypianie dziecięcego mózgu. Zapobiegając jego odpoczynkowi, zmusza umysł dziecka niemal do nieustannej pracy. Podczas fazy REM, zwiększa się przepływ krwi do mózgu, a organizm zwiększa produkcję białek nerwowych, które aktywizują umysł.
#5 Niemowlęta śpią bardzo dużo
Choć ich nocny sen może wydawać się nam krótki, o czym świadczą m.in. worki pod oczami świeżo upieczonych rodziców, tak naprawdę niemowlęta przesypiają znaczną większość doby. Noworodki śpią nawet po 20 godzin na dobę, u niemowląt łącznie czas snu wynosi od 14 do 16 godzin. Sen niemowlaka trwa maksymalnie i nieprzerwanie około 4 godzin, a pomiędzy nim zdarzają się 2-godzinne tryby czuwania. Ten rytuał powtarza się niemal każdego dnia. Problemem niewysypiania się rodziców przy tak długim śnie dzieci są jednak pory snu. Dzieciom, szczególnie tym malutkim, lepiej się śpi w dzień niż w nocy (mówimy, że pomyliły dzień z nocą). Ponieważ rodzice zwykle nie śpią w dzień, pozostaje im często przerywany sen w nocy. Trudno w takich warunkach chodzić wypoczętym
#6 Każde dziecko inaczej sypia
Sen niemowlaka nie zawsze jest taki sam u wszystkich dzieci na świecie. Czas się z tym pogodzić, że jedne dzieci śpią lepiej, inne gorzej. Nie każde niemowlę rozwija się w tym samym tempie, nie wszystkie mają w tym samym czasie skoki rozwojowe. To, co napisano w podręczniku dla rodziców też nie musi się pokrywać z rzeczywistością. Sen dziecka dojrzewa razem z nim. Nawet jeśli teraz wydaje ci się, że trafił ci się unikalny egzemplarz nie śpiący w ogóle w nocy, za jakiś czas to wszystko pójdzie w niepamięć. Z każdym tygodniem czy miesiącem będzie lepiej i zwykle ta tendencja dotyczy już wszystkich dzieci.
#7 Nie da się nauczyć dziecka przesypiać noc
Pytanie, o to co zrobić, by dziecko przesypiało noc, pada na naszym forum przynajmniej raz dziennie. Trudno się dziwić irytacji rodziców, którzy marzą o przespanej nocy. Niestety nie da się nauczyć dziecka spania przez całą noc. Na nic zwiększanie porcji mleka przed snem czy niepozwalanie na drzemki w dzień. Odstawienie od piersi to też zły pomysł, jeśli jest podyktowany jedynie nieprzespanymi nocami. Pamiętaj, że organizm dziecka potrzebuje tych nocnych pobudek i próby jego oszukania mogą mieć negatywne konsekwencje dla jego rozwoju. Złym pomysłem jest też niereagowanie na nocny płacz dziecka (pisaliśmy o tym TUTAJ). To może skutkować zaburzeniami w emocjonalnym rozwoju niemowląt.
#8 Rodzic zawsze przegrywa walkę na sen
To całkiem normalne, że jesteście niewyspani, chodzicie jak zombie, nie macie energii i marzycie o choćby jednej przespanej nocy. Ten etap przechodzi każdy rodzic na samym początku. W takiej sytuacji należy zaakceptować tę kolej rzeczy i jakoś przetrwać ten niełatwy okres. By nie mieć poczucia wypalenia czy zniechęcenia takim życiem, najlepiej skupić się tylko i wyłącznie na rodzicielstwie. Odłożyć na bok rzeczy i obowiązki, które mogą poczekać (sprzątanie, załatwianie spraw, itd.). Odsypiać w dzień, gdy dziecko śpi. Etap niemowlęctwa nie trwa wiecznie, a sen niemowlaka kiedyś w końcu zbliży się do waszego schematu snu. I wtedy wszystko wróci na właściwe tory. Póki co, bądź cierpliwym rodzicem.
Zobacz jeszcze:
Autor: iguana
foto: pixabay.com
