Cytomegalia – czym jest i jak się objawia?
Cytomegalia jest chorobą wirusową wywołaną przez cytomegalovirus (CMV), należącego do rodziny wirusów Herpes. U zdrowych osób (z prawidłową odpornością) zwykle ma bezobjawowy przebieg albo przebiega w sposób łagodny. Mogą wystąpić np. złe samopoczucie, bóle mięśni, gorączka czy powiększenie szyjnych węzłów chłonnych.
Po zachorowaniu nie nabiera się odporności – po infekcji pierwotnej wirus przechodzi w stan uśpienia (jest nieaktywny), jednak w przyszłości mogą wystąpić jego reaktywacja i zakażenie wtórne [1].
Cytomegalia w ciąży – może być niebezpieczna dla dziecka
Zachorowanie na cytomegalię w ciąży może wiązać się z zakażeniem również dziecka – przez łożysko. Do powikłań należą m.in. małogłowie, ograniczenie wzrostu płodu, żółtaczka, powiększenie wątroby, opóźnienie rozwoju, problemy ze wzrokiem i słuchem czy nawet poronienia [2].
Warto również wiedzieć, że nie zawsze zakażenie matki i wrodzone zakażenie CMV będzie wiązało się z konsekwencjami dla zdrowia dziecka. Jeśli u kobiety wystąpi infekcja pierwotna, ryzyko transmisji wirusa na dziecko to ok. 30-40%. W takim przypadku częstsze i poważniejsze są też objawy, ale występowanie tego typu infekcji u ciężarnych to tylko 1-4%. Częściej pojawia się infekcja wtórna, jednak wówczas ryzyko przeniesienia jej na dziecko to tylko 1% [1].
Zaraz po narodzinach objawy widoczne są u ok. 10% maluchów, a po kilku miesiącach-latach pojawiają się jeszcze u 15-25% wcześniej bezobjawowych dzieci [2].
Badanie w kierunku przeciwciał – warto przeprowadzić je na początku ciąży…
…lub jeszcze na etapie jej planowanie. Chodzi o badanie w kierunku przeciwciał przeciwko cytomegalii (IgG, IgM), które pozwalają sprawdzić, czy u kobiety w ogóle obecna była już cytomegalia, czy zakażenie jest świeże, czy może znajduje się obecnie w uśpieniu. To nie jest badanie standardowo zalecane wszystkim ciężarnym, jednak warto je wykonać (szczególnie przy zaobserwowaniu objawów cytomegalii, np. gorączki czy powiększenia węzłów chłonnych).
A jeśli u matki zostanie rozpoznana cytomegalia? Wówczas wykonuje się badania mające na celu sprawdzenie, czy doszło do przekazania wirusa dziecku. Pomocne jest USG, ale postawienie diagnozy jest możliwe na podstawie badania płynu owodniowego (pobrany w czasie amniopunkcji).
Cytomegalia – jak można się zarazić?
Wirusem cytomegalii można zarazić się poprzez bezpośredni kontakt (przede wszystkim z oczami, ustami, nosem) ze śliną, moczem, krwią, mlekiem czy nasieniem i wydzieliną z szyjki macicy. Największym czynnikiem ryzyka jest częsty i długi kontakt z małymi dziećmi, które nawet przez 24 miesiące wydalają wirusa z moczem i śliną [1].
Zaleca się więc zastosowanie podstawowych środków ostrożności, m.in. mycie rąk po zmianie pieluszki dziecku, wycieraniu nosa czy innych czynnościach higienicznych, unikanie używania wraz z dzieckiem tych samych nieumytych sztućców czy naczyń i niewkładanie smoczka dziecka do swoich ust.
Agnieszka Łapajska, www.testDNA.pl
Źródła:
[1] A. Bacz, Zakażenie wirusem cytomegalii w ciąży, ciaza.mp.pl.
[2] M. Dunal, A. Trzcinska, J. Siennicka, Wirus cytomegalii – problem zakażeń wrodzonych, „Postępy Mikrobiologii” 2013, 52, 1.
foto: pexels.com
