Cukrzyca ciążowa pojawia się u ok. 3 proc. ciężarnych. Jest spowodowana zmianami hormonalnymi. Nieleczona cukrzyca ciążowa może prowadzić do poważnych powikłań u dziecka (np. wady serca). W większości przypadków wystarczy odpowiednia dieta i ruch, ale czasami może być konieczne leczenie insuliną.
Cukrzyca ciążowa (nietolerancja węglowodanów skutkująca podwyższonym poziomem glukozy we krwi) to schorzenie dotyczące ciężarnych, które przed ciążą nie cierpiały z powodu cukrzycy. Najczęściej pojawia się w II-III trymestrze ciąży. Zwykle po porodzie cukrzyca ciążowa ustępuje, jednak może przekształcić się w cukrzycę typu II.
Cukrzyca ciążowa – normalne zjawisko?
Dobrze, abyś zdawała sobie sprawę, że niemal wszystkie przyszłe mamy mają trochę wyższy poziom cukru we krwi. To wszystko z powodu zachodzących w organizmie zmian hormonalnych. Nie u wszystkich rozwija się jednak cukrzyca ciążowa. Dlaczego? Aby glukoza nie stanowiła zagrożenia, konieczna jest wyższa produkcja insuliny przez trzustkę i prawidłowa odpowiedź komórek całego ciała. U większości ciężarnych nie ma z tym problemu. Jeśli jednak trzustka nie radzi sobie z produkcją insuliny lub gdy zaburzona jest kontrola nad gospodarką węglowodanową, pojawia się cukrzyca ciążowa.
Czynniki ryzyka przy cukrzycy ciążowej to m.in. otyłość i nadciśnienie tętnicze
Cukrzyca ciążowa najczęściej pojawia się u tych kobiet, u których występuje minimum jeden z czynników ryzyka. Należą do nich głównie:
- otyłość, nadciśnienie tętnicze,
- wiek powyżej 35. roku życia
- wielorództwo.
Istotne jest także to, jak przebiegały poprzednia ciąża i poród. Prawdopodobieństwo cukrzycy ciążowej istnieje wtedy, gdy:
- wystąpiła ona w poprzedniej ciąży,
- gdy doszło do porodu przedwczesnego z niewiadomej przyczyny,
- gdy poprzednie dziecko urodziło się z masą powyżej 4 kilogramów lub gdy ma wadę wrodzoną,
- gdy u któregoś z członków rodziny wykryto cukrzycę typu II lub cukrzycę ciążową.
Nieleczona cukrzyca ciążowa niebezpieczna dla mamy i dziecka
Cukrzyca ciążowa zwiększa ryzyko pojawienia się wad rozwojowych u dziecka, np. serca, nerek, układu nerwowego, pokarmowego czy kończyn oraz wodogłowia. Często pojawia się też makrosomia (dziecko jest zbyt duże), która może prowadzić do hiperglikemii (niedocukrzenia), upośledzenia umysłowego czy nadwagi i cukrzycy w przyszłości, a także do nieprawidłowości w czasie porodu (np. złamań). W skrajnych przypadkach nieleczona cukrzyca ciążowa powoduje nawet poronienia. Dla mamy schorzenie to może wiązać się z zagrożeniem porodem przedwczesnym, pojawieniem się stanu przedrzucawkowego czy zakażeń układu moczowego.
Cukrzyca ciążowa – objawy obejmują napady głodu i zawroty głowy
Objawy cukrzycy ciążowej to przede wszystkim wzmożony apetyt (napady głodu) i silne pragnienie. Możesz odczuwać też częste parcie na pęcherz, mieć zawroty głowy, a nawet omdlenia. Przy cukrzycy ciążowej dochodzi zwykle do nadmiernego przyrostu wagi. Warto jednak wiedzieć, że w niektórych przypadkach schorzenie nie daje widocznych objawów.
Pamiętaj, że wczesne wykrycie cukrzycy ciążowej i szybkie wdrożenie leczenia zmniejsza prawdopodobieństwo powikłań. Warto więc uważnie obserwować swój organizm i zdawać sobie sprawę z czynników ryzyka.
Diagnostyka cukrzycy ciążowej opiera się na badaniu krwi
Na początku ciąży (między 8. a 10. tygodniem) u wszystkich ciężarnych wykonywane jest badanie glukozy – proste badanie krwi. Czasami już wtedy stwierdza się niepokojąco wysoki poziom cukru we krwi i konieczne jest ponowne oznaczenie. Jeśli lekarz wykryje cukrzycę ciążową, już wtedy wdraża się leczenie, a poziom glukozy kontrolowany jest w czasie całej ciąży.
Drugim badaniem w kierunku cukrzycy ciążowej jest krzywa cukrowa – wykonywana między 24. a 28. tygodniem. To dwustopniowe badanie polega na dwukrotnym badaniu krwi – na czczo, a później po podaniu glukozy. Często dopiero wtedy cukrzyca ciążowa zostaje wykryta.
Leczenie cukrzycy ciążowej to najczęściej dieta
Przy niewielkim przekroczeniu norm zwykle wystarczy dieta cukrzycowa z obniżoną zawartością węglowodanów prostych, składająca się min. z 6 posiłków dziennie. Ustalana jest ona indywidualnie z diabetologiem. Konieczna jest rezygnacja ze słodyczy, owoców z dużą zawartością cukru, białego pieczywa i makaronów, a także potraw smażonych. W jadłospisie nie może natomiast zabraknąć warzyw, produktów pełnoziarnistych, kasz czy chudego mięsa i ryb. Zaleca się również lekki ruch. W przypadku braku poprawy, rozpoczyna się leczenie insulinowe – zastrzyki z insuliną.
autor: Agnieszka Łapajska, www.testDNA.pl